Мавзу: Тижорат банкларининг валюта операциялари

Марказий банк ва ваколатли банклар ўртасида;

• Марказий банк ва ваколатли банклар ўртасида;
• ваколатли банклар ўртасида ўзаро;
• своп битими жорий халқаро операциялар билан боғлиқ бўлган тақдирда, банк мижозлари ва ваколатли банклар билан амалга оширилиши мумкин.

Валюта опциони ҳам валюта операцияларининг тури бўлиб, ундан сотувчи ҳаридор олдида келажакдаги муайян муддатда қатъий белгиланган нарх бўйича муайян миқдордаги хорижий валюталарни ҳарид қилиш ва сотиш мажбуриятларини ўз зиммасига олади.

• Валюта опциони ҳам валюта операцияларининг тури бўлиб, ундан сотувчи ҳаридор олдида келажакдаги муайян муддатда қатъий белгиланган нарх бўйича муайян миқдордаги хорижий валюталарни ҳарид қилиш ва сотиш мажбуриятларини ўз зиммасига олади.

• Опционларнинг қуйидаги 2 та асосий тури мавжуд:
• «колл-опцион» (coll option)-сотиб олинадиган опцион
• «пут-опцион» (put option)-сотиладиган опцион
• «колл-пут» (coll-put-option)-икки ёқлама опцион

Колл опционнинг харидори олдиндан белгиланган нарх бўйича муайян товарни сотиш ҳуқуқига эга бўлади. Ушбу «ҳуқуқ» ҳаридорга аниқ товарни сотиб олиш ёки сотиш унинг учун фойда келтирмайдиган бўлган ҳолда ундан воз кечиш имкониятини беради.

• Колл опционнинг харидори олдиндан белгиланган нарх бўйича муайян товарни сотиш ҳуқуқига эга бўлади. Ушбу «ҳуқуқ» ҳаридорга аниқ товарни сотиб олиш ёки сотиш унинг учун фойда келтирмайдиган бўлган ҳолда ундан воз кечиш имкониятини беради.
• Опционнинг сотувчиси колл-опцион ҳолатида опционни бажариши, яъни сотиши лозим. Пут-опцион ҳолатига эга опцион харидори буни талаб қилса, муайян товарни сотиб олиши шарт.

Фьючерс операциялари моҳияти форвард битиминикига ўхшаш. Фьючерс операциялари ҳам валютани битим тузгандан сўнг 3 кундан кечиктирмасдан етказиш билан амалга оширилади ва бунда келажакда шартнома амалга ошириш нархи битим тузилган кунда белгиланади.

• Фьючерс операциялари моҳияти форвард битиминикига ўхшаш. Фьючерс операциялари ҳам валютани битим тузгандан сўнг 3 кундан кечиктирмасдан етказиш билан амалга оширилади ва бунда келажакда шартнома амалга ошириш нархи битим тузилган кунда белгиланади.