AVTOFIGURA – MICROSOFT WORD DASTURI TARKIBIGA KIRUVCHI
BELGILAR MAJMUI HISOBLANADI.
1. Hujjatlarga rasmlardan tashqari, avtofiguralar ham qo‘yish mumkin.
Buning uchun Vstavka menyusidan Risunok bo‘limini tanlaymiz va hosil
bo‘lgan menyudan Avtofigurы bo‘limini tanlab, «sichqoncha»ning chap tugmasini
bosamiz.
2. Natijada Avtofigurы nomli uskunalar paneli hosil bo‘ladi. Siz bu panelni
istalgan joyga qo‘yishingiz mumkin. Bu panelda oltita tugma bor. Bu tugmalar
nomi quyida keltirilgan:
MATNLI HUJJATLARGA FORMULALAR KIRITISH VA TAHRIRLASH
Matnli hujjatlarga formulalar kiritish kerak bo‘lsa, u holda uskunalar panelidagi Redaktor formul
- Redaktor formul
tugmasidan foydalanish kerak.
1. Agar bu tugma uskunalar panelida bo‘lmasa, u holda Vid menyusidan Panel instrumentov
bo‘limidagi Nastroyka bo‘limini tanlashdan hosil bo‘ladigan
2. Nastroyka oynasidan foydalanib tugmani qo‘yib olamiz.
Formulalarni kiritishdan avval hujjatda ularni kiritish kerak bo‘lgan joyga kursorni qo‘yamiz va
Redaktor formul tugmasini bosamiz. Natijada WORD oynasi ko‘rinishi (3) o‘zgaradi va Formula
nomli panel (4) va
kursor atrofi markerlar bilan ajratilgan soha (5) bilan o‘raladi.
Formula nomli paneldan kerakli bo‘lim tugmasi bosilib, hosil bo‘lgan
oynadagi elementlardan kerakli element tanlanadi va «sichqoncha»ning chap
tugmasi bosiladi. Natijada tanlangan element kursor o‘rnida hosil bo‘ladi va shu
tarzda formula elementlarini kiritish davom ettiriladi. Formula kiritilib bo‘lgandan
so‘ng «sichqoncha» ko‘rsatkichini sohadan tashqariga joylashtirib, uninig chap
tugmasini bosamiz, natijada avvalgi WORD oynasi hosil bo‘ladi va matn kiritishni
davom ettiramiz.
FORMULALARNI TAHRIRLASH
6. Agar kiritilgan formulalarda xatolik topilsa yoki o‘zgartirish kerak bo‘lib
qolsa, u holda formula ustiga «sichqoncha» ko‘rsatkichini qo‘yib uning chap
tugmasini ikki marta bosamiz.
dx
х
х
х
М
)
(
)
(
7. Natijada formulani kiritish va tahrirlash rejimiga o‘tamiz. Kerakli
o‘zgartirishni qilib bo‘lgandan keyin yana sichqoncha ko‘rsatkichini soha
tashqarisiga qo‘yib uning chap tugmasini bosamiz.
dx
x
x
х
М
)
(
)
(
8. Formula o‘lchamini o‘zgartirish uchun
formula ustiga sichqoncha ko‘rsatkichini qo‘yib chap
tugmani bir marta bosish kerak. Natijada formula
atrofida
markerlar
hosil
bo‘ladi.
Markerlar
yordamida
formula
o‘lchamini
kerakligicha
o‘zgartirish mumkin.
9. Formulani tekislash tugmalari yordamida ixtiyoriy tekislash
mumkin.
Agar formulani butunlay o‘chirib tashlash kerak bo‘lsa, u holda formulani
belgilab olib klaviaturadan DELETE tugmasini yoki uskunalar panelidan Vыrezat
tugmasini bosish bilan o‘chirish mumkin.
- Vыrezat
10. Bu erda ham kontekst menyudan foydalanish mumkin.
Word dasturida diagramma yaratish, ular ustida ishlash va chop etish
Ko‘p hollarda hujjat uchun diagrammalar Excel dasturida yaratiladi. Lekin
diagrammani Word matn muharririda ham yaratishimiz mumkin. Buning uchun biz
menyular satridan Vstavka menyusining Risunok-Diagramma komandasini
beramiz. Agar uskunalar panelida diagramma
piktogrammasi bo‘lsa, uni
tanlash yo‘li bilan ham ishchi sohaga diagramma va uning parametrlarini
belgilovchi jadvalni joylashtirishimiz mumkin. Hujjatda tayyor jadval bo‘lib, uning
diagrammasini yaratmoqchi bo‘lsak, u holda jadvalnii belgilab olib, menyular
satridan Vstavka – Risunok- Diagramma komandasini tanlasak yoki uskunalar
panelidan
diagramma
piktogramasini
bossak,
diagramma
parametrlarini
belgilovchi jadvalda bizning hujjatdagi jadval parametrlari asosida yaratilgan
diagrammani yaratishimiz mumkin. Agar hujjatda jadval bo‘lmasa, u holda ishchi
sohada hosil bo‘lgan jadvalga o‘zimizning parametrlarimizni kiritishimiz mumkin.
Ekranda diagramma va jadval hosil bo‘lishi bilan dasturning uskunalar
paneli elementlari diagramma rejimiga o‘tadi. Bu rejim uskunalar paneli
elementlari yordamida diagramma elementlarini tahrirlashimiz mumkin.
Belgilangan nuqtalardan diagramma o‘lchami kattalashtiriladi (4-rasm).
4-rasm. Diagrammani kattalashtirish.
Menyu satridagi
(5-rasm) tip diagramma yoki
menyudagi (6-rasm) Diagramma – Tip diagrammы punktidan
diagramma tiplarini tanlaymiz. Diagramma punkti chiqish
uchun diagrammaga kiramiz (diagramma ustida siqchoncha
chap tugmachasi 2 marta bosiladi).
5-rasm.
6-rasm.
YAna bir usuli diagramma sohasida
sichqoncha o‘ng tugmachasi bosiladi va
menyudan tip diagramma tanlanadi (7-
rasm).
Masalan: Gistagrammali tipdan grafik tip
o‘tkazish uchun Grafik tanlanadi (8-rasm).
8-rasm.
MICROSOFT EXCELdagi barcha ma’lumotlar jadval ko‘rinishida namoyon
bo‘lib, bunda jadval katakchalarining (xonalarining) ma’lum qismiga boshlang‘ich
va birlamchi ma’lumotlar kiritiladi. Boshqa qismlari esa har xil arifmetik amallar
va boshlang‘ich ma’lumotlar ustida bajariladigan turli amallar natijalaridan iborat
bo‘lgan axborotlardir.
Elektron jadval katakchalariga uch xil ma’lumotlarni kiritish mumkin:
— MATNLI;
— SONLI IFODALAR;
— FORMULALAR.
MATNLI MA’LUMOTLAR sarlavha, belgi, izohlarni o‘z ichiga oladi.
SONLI IFODALAR bevosita jadval ichiga kiritiladigan sonlardir.
FORMULALAR — kiritilgan sonli qiymatlar bo‘yicha yangi qiymatlarni
hisoblaydigan ifodalardir.
FORMULALAR har doim «=» belgisini qo‘yish bilan boshlanadi. Formula
katakchaga kiritilgandan keyin shu formula asosida xisoblanadigan natijalar yana
shu katakchada hosil bo‘ladi. Agar shu formulada foydalanilgan sonlardan yoki
belgilardan biri o‘zgartirilsa, EXCEL avtomatik ravishda yangi ma’lumotlar
bo‘yicha hisob ishlarini bajaradi va yangi natijalar hosil qilib beradi.
EXCELning asosiy ishlov berish ob’ekti xujjatlar hisoblanadi. EXCEL xujjatlari
ixtiyoriy nomlanadigan va xls kengaytmasiga ega bo‘lgan fayllardir. EXCELda
bunday fayllar «ISHCHI KITOB» deb ataladi. Har bir Ishchi kitob ixtiyoriy
sondagi elektron jadvallarni o‘z ichiga olishi mumkin. Ularning har biri
Do'stlaringiz bilan baham: |