Mavzu: Texnologik jarayonlarni компьютерли modellashtirishning asosiy tushunchalari

Muvozanatlashgan rejimdagi issiqlik almashinuv jarayonlarining matematik modeli.

Issiqlik almashinuv aparatlarida (teploobmennik) energiya(entalpiya)ning ma’lum qismi issiqroq muhitdan sovuqroq muhitga uzatiladi. Buning uchun issiqlik almashinuv qurilmalarining har xil turlari ishlatiladi va ular kimyo sanoatida keng tarqalgan. Issiqlik almashinuv qurilmalari turli agregat holatdagi moddalarni qizdirishni va sovutish uchun qo’llaniladi: suyuqliklarni parlatish, gazlarni kondensatsiyalash, qattiq moddalarni eritish va kiristallashtirish, absorbsiya va adsorbsiya, ekzo va endotermik reaksiyalarga issiqlik berish yoki chiqarish va hokozo.

Issiqlik uzatish usuliga ko’ra yuza bo’lib va aralashuv teploobmenniklarga bo’linadi. Yuza bo’ylab va aralashuv bir-birdan ajratib turuvchi qattiq devor yuzasi orqali amalga oshiriladi. Aralashuv usuliga esa bevosita muhitlar aralashib ketadi.

Issiqlik almashinuv qurilmalariga issiqlik almashinuv turli xil oqimlar orasida amalga oshirilishi mumkin: suyuq-suyuq, suyuq-gaz, gaz-gaz.

Quyidagi yuza bo’ylab issiqlik almashinuv aparatlari uchun ideal aralashuv va siqib chiqaruvchi gidrodinamik modellarini qo’llash mumkin.

• 
  Qobiq trubali
  
• 
  Trubali
  
• 
  Havoli sovutish aparati
  
• 
  Plastinkali
  
• 
  Ilonsimin
  

“Aralashuv-aralshuv” turidagi issiqlik almashish qurilmalari muvozanat rejimining matematik modeli.

T₁⁽⁰⁾ T₁

T₂⁽⁰⁾ T₂



– sovutuvchi va qizdiruvchi oqimlarning boshlang’ich temperaturalari;

– mos holda reaksiyadagi tempertura;

– mos holda issiqlik sig’imlari;

– mos holda suyuqliklar sarfi;

– issiqlik uzatish yuzasi;

– issiqlik uzatish koeffisenti.

Ko’rilayotgan rejim statsionar bo’lganligi uchun vaqt bo’yicha hosila nolga teng bo’ladi va birinchi oqim uchun quyidagicha bo’ladi:

1. 
   
   

bunda – local (mahalliy) issiqlik uzatish intensivligi

2. 
   = ()
   

3. 
   Issiqlik oqimi uchun quyidagicha bo’ladi:
   

4. 
   = ()
   

Agar oqimlarning sig’imlari , va issiqlik uzatish koeffisenti – o’zgarmas bo’lsa quyidagi tenglamalar yetarli. Aks holda quyidagi qo’shimcha ifodalar kiritiladi.

Natijada “aralshuv-aralashuv” turidagi teploobmennikning matematik ifodasi quyidagicha bo’ladi:

1. 
   
   
2. 
   
   
3. 
   = ()
   
4. 
   
   
5. 
   
   
6. 
   
   

- oqimlarning obyektdan chiqishdagi temperaturasi;

-oqimlarning issiqlik sig’imi.

P n	T1	T2		k^T			№
1	+		+		+		2
2k.t		+	+			+	4
3k.t	+	+	+	+ +			6
4	+	+			+	+	5
5	+				+	+	1
6		+					3

“