Mavzu: Texnogen halokatlarning sodir boʻlishida inson ro’lining ortishi. Reja

Aviatsiya (havo) transportida sodir bo’ladigan halokatlar

• 
  Аviatsiyada avariya – aviatexnikalarning biror elementlarining ishlamay qolishi, bevaqt ob-xavoning o’zgarishi, uchish-qo’nish qoidalarining noto’g’ri bajarilishi oqibatida sodir bo’ladi. Baʼzan katta avariyalar ikkita aviatexnikaning bir-biri bilan to’qnashishi yoki yerga, qushlarga urilishi oqibatida xam sodir bo’ladi. Аviatsiya avariyalari ko’pchilik hollarda fojealar bilan yakunlanadi.
  
• 
  Аviatsiyadagi avariyalarda qutkarish va tuzatish ishlarini ikki guruhga bo’lish mumkin:
  
• 
  a) Boshkarayotgan ekipaj xodimlari tomonidan kamchilikni tugatish ishlari;
  
• 
  b) Yerdagi xizmatchilarning olib boradigan ishlari. Аviatsiyadagi avariya juda tezlik bilan hal qilinishi lozim. Imkoni boricha aviatexnikadagi kamchilikni to’g’rilash, iloji bo’lmasa, darhol yerga qo’ndirish maqsadga muvofiqdir. Bunda albatta, ekipaj komandiri va aerodrom boshligi butun maʼsuliyatni o’z zimmalariga oladilar.
  

• 
  Аviatsiyadagi avariya juda tezlik bilan hal qilinishi lozim. Imkoni boricha aviatexnikadagi kamchilikni to’g’rilash, iloji bo’lmasa, darhol yerga qo’ndirish maqsadga muvofiqdir. Bunda albatta, ekipaj komandiri va aerodrom boshligi butun maʼsuliyatni o’z zimmalariga oladilar.
  
• 
  Аviatexnikani qo’ndirish chogida qidiruv, avaria-qutkaruv, birinchi tibbiy yordam ko’rsatish, evakuatsiya xamda fuqarolar muhofazasining boshqa qismlari qatnashadi.
  
• 
  Bu xildagi avariyalar yer yuzida tez-tez uchrab turadi. Jumladan, O’zbekiston aviatsiyasida ham bunday hodisa ro’y bergan va falokat bilan yakunlangan xollar mavjud. Masalan, 1979 yil avgust oyida «Paxtakor» futbol komandasi aʼzolari tushgan samalyot Minskka ketayotganda osmonda boshqa samalyot bilan to’qnashib, fojea bilan yakunlangan edi. Buni albatta, respublikada yashovchi xar bir fuqaro yaxshi biladi.