Мавзу: Темперамент

Артур Ребернинг катта психологик изоҳли луғатда берилган яна бир изоҳни келтирамиз: “Темперамент – шахс тизимининг аспекти бўлиб, у маълум моделларга эмоционал муносабат билдириш, кайфият ўзгариши, кучли ҳис-туйғунинг намоён бўлиши, қўзғалувчанлик билан характерланади. Темперамент туғма асосга эга эканлигини туғилган чақалоқларни қўзғалувчанлигида, кучли овоз, ёрқин ранг, жисмоний таъсир каби стимулларга бўлган жавоб реакциясида кўриш мумкин”.

• Артур Ребернинг катта психологик изоҳли луғатда берилган яна бир изоҳни келтирамиз: “Темперамент – шахс тизимининг аспекти бўлиб, у маълум моделларга эмоционал муносабат билдириш, кайфият ўзгариши, кучли ҳис-туйғунинг намоён бўлиши, қўзғалувчанлик билан характерланади. Темперамент туғма асосга эга эканлигини туғилган чақалоқларни қўзғалувчанлигида, кучли овоз, ёрқин ранг, жисмоний таъсир каби стимулларга бўлган жавоб реакциясида кўриш мумкин”.

Шундай қилиб, темперамент – бу шахснинг индивидуал хусусияти бўлиб, у психик жараёнларнинг динамикасида намоён бўлади.

• Шундай қилиб, темперамент – бу шахснинг индивидуал хусусияти бўлиб, у психик жараёнларнинг динамикасида намоён бўлади.

Темперамент ҳақидаги таълимот дастлаб қадимги (бизнинг эрамиздан олдинги 460–356 йилларда яшаган) грек олими Гиппократ томонидан яратилган.

• Темперамент ҳақидаги таълимот дастлаб қадимги (бизнинг эрамиздан олдинги 460–356 йилларда яшаган) грек олими Гиппократ томонидан яратилган.
• Бу қадимий гуморал (суюқликка асосланган) назария бўлиб, у темперамент хусусиятларини организмдаги суюқликлар билан боғлайди.

Гиппократ фикрича инсон организмида тўрт хил суюқлик мавжуд

• Ўт ёки сафро (грекча сholе)
• Қон (латинча sanduis)
• Қора ўт- грекча melaine chole)
• Шилимшиқ (грекча рhlagma) бордир

Ҳар бир суюқлик ўз хусусиятига эга бўлиб, уларнинг ўз вазифаси, иши бордир

• Ўтнинг хусусияти – қуруқликдир. Унинг иши – организмдаги қуруқликни сақлаб туриш, яъни баданни қуруқ тутишдир.
• Қоннинг хусусияти – иссиқликдир. Унинг иши – организмни иситиб туришдир.
• Қора ўтнинг хусусияти – намликдир. Унинг иши бадан намлигини сақлаб туриш, унинг намлигини тутиб туришдир.
• Балғам (шилимшиқ модда)нинг хусусияти совуқликдир. Унинг иши – организмни совутишга хизмат қилади.