Мавзу: стандарт ноаниқлик

Ўлчаш воситасининг тайёрлаш технологияси ёки конструкциясидаги камчиликка боғлиқ бўлган ноаниқликлар.

• Бундай ноаниқликларга тарози елкаларининг нотенглиги, ўлчовларнинг қониқарсиз мослаштирилганлиги, микрометрик винтларнинг лиқиллаши (люфти) ва ҳ.к. лар сабаб бўлади...
• [10] ишда ўлчаш воситалари, масалан, секундомердаги айланувчи қисмларнинг эксцентриклиги сабабли содир бўладиган ∆ц хатолик кўриб чиқилган (3.3.1-расм). Бу хатолик синусоидал қонун бўйича даврий ўзгаради.

е — милнинг шкала марказига нисбатан силжиши (эксцентриситет);

• е — милнинг шкала марказига нисбатан силжиши (эксцентриситет);
• ∆φ — милнинг бурилиш бурчаги
• 3.1-расм. Секундомер мили ўқининг эксцентриситетига боғлиқ хатолиги

3.Ўлчанадиган объект (намуна) ноаниқлиги

• Ўлчанадиган объект (намуна) ноаникликларига объект шакли ва юзасининг геометрик ўлчашлар учун мураккаблиги, объект материалининг хоссалари, ўлчамлари ва ҳ.к га боғлиқ бўлган ноаниқликлар киради.
• Масалан, мураккаб матрицанинг таркиби аниқланадиган компонентни ажратиб олишга ёки ўлчаш асбобининг кўрсатуви (отклики) га таъсир кўрсатиши мумкин. Аниқланадиган компонентнинг жойлашиш шаклига сезгирлик бундай таъсирни янада кучайтириши мумкин.
• Намуна (кичик намуна) ёки аниқланадиган компонентнинг барқарорлиги, иссиқлик режимининг ўзгариши ёки бошқа эффект туфайли, таҳлил вақтида ўзгариши мумкин.
• Ажратиб олиш даражасини баҳолаш учун бирор “маълум қўшимча” дан фойдаланилса, аниқланадиган компонентнинг намунадан ҳақиқий ажралиб чиқиши қўшимчани ажратиб олиш даражасидан фарқланиши мумкин, бу ҳам баҳоланиши керак бўлган қўшимча ноаниқликни киритади.