Mavzu: Sparta davlati

Podsholar hokimiyati xalq yig`inining keng vakolatlari bilan cheklab qo`yilgan edi. Podsholardan biri urush vaqtida qo`shinga boshchilik qilgan, ammo ular rahbarlikda eforlarning fikrlarini hisobga olishga majbur bo`lganlar. Xalq yig`ini eng muhim masalalar yuzasidan qaror chiqarish huquqiga ega bo`lgan. Faqatgina xalq yig`inigina urush e’lon qilish huquqiga ega edi. Fuqarolik ishi bo`yicha sud ishlarini mansabdor shaxslar-eforlar amalga oshirganlar. Ular spartaliklarning butun hayoti davomida qonunlarni bajarishini ham nazorat qilganlar.

• Podsholar hokimiyati xalq yig`inining keng vakolatlari bilan cheklab qo`yilgan edi. Podsholardan biri urush vaqtida qo`shinga boshchilik qilgan, ammo ular rahbarlikda eforlarning fikrlarini hisobga olishga majbur bo`lganlar. Xalq yig`ini eng muhim masalalar yuzasidan qaror chiqarish huquqiga ega bo`lgan. Faqatgina xalq yig`inigina urush e’lon qilish huquqiga ega edi. Fuqarolik ishi bo`yicha sud ishlarini mansabdor shaxslar-eforlar amalga oshirganlar. Ular spartaliklarning butun hayoti davomida qonunlarni bajarishini ham nazorat qilganlar.
• Eforlar davlatda ijroiya hokimiyatni ham amalga oshiganlar. Taxminlarga ko`ra, eforlar ilk davrda podsholar tomonidan tayinlanganlar. Er. avv. XI asrdan boshlab esa, xalq yig`ini tomonidan tayinlanganlar. Besh efor kollegiyasi podsholar va gerusiya faoliyatini nazorat qiladigan oliy organ sifatida paydo bo`ldi va tezda Sparta oligarxiyasi hokimiyatining qo`shimcha oliy organiga aylandi. Besh Sparta qishlog`ining har biridan bittadan efor bir yil muddatga saylangan. Ular oliy nazorat hokimiyatiga ega edilar. Hamda har qanday spartaliklarni, hatto, geront va podsholarni ham javobgarlikka tortish huquqiga ega edilar. Bundan tashqari, ular Sparta turmush tarzi qoidalari va Sparta qonunlarini bajarilishini kuzatganlar. Eforlar Spartaning ichki va tashqi siyosatini boshqardilar hamda ilotlarga qarshi jazo-qo`rqitish tadbirlarini amalga oshirishga rahbarlik qildilar.

Butun hokimiyat ustidan hukmronlik spartaliklar
periek
ilotlar