Mavzu: sonlarning ifodalanishi va olmoshning turlari reja: Sonlarning ma'no turi va tuzilishi Olmoshning turlari haqida ma'lumotlar

(69);
b) katta son oldin, kichik son keyin keladi. Bunda tarkibli
sanoq son qismlari III shaxs egalik shaklidagi artuqi
(artuq+i) 
so‘zi yordamida bog‘lanadi. Masalan, otuz
artuqi uch — “o ‘ttiz 
uch” (33) ma’nosida, ya’ni “o‘ttizdan
uch ortiq, o‘ttizga uch 
qo‘shildi” degan m a’noda. Yana
misollar: otuz artuqi tert (34), otuz artuqi yiti (37), qirq
artuqi iki (42), qirq artuqi aiti (46).
Qadimgi turkiy (uyg‘ur)
tili yodgorliklarida asosan iki yigirmi
( 12) turidagi shakl
‘ll

---

Turkiy tillar taraqqiyotining keyingi davrlarida tarkibli
sanoq 
sonlar otuzartuqi üch (33) turidagi ikkinchi usul
asosida rivojlangan, ya’ni bunda otuz artuqi üch
tarkibidagi artuqi bogMovchisi tushib otuz üch qolgan
(otuz artuqi üch > otuz üch).
Eski o'zbek tilida ham bir soni ko‘p m a’noliligi bilan
boshqa sanoq sonlardan farqlanadi. Bir soni o ‘z m
a’nosida qo‘llanishidan tashqari yana bir qancha
vazifalarni ham bajaradi. Bulardan asosiylari
quyidagilar
1. Noaniqlik m a’nosini bildiradi: Og‘uibir ün qildi (QR).
Dasht
ara Majnunm kerdi bir kishi (Navoiy, LT). Bir ajab
fikr koqüiga
keládür (SHN).
2. M a’noni kuchaytirish, ta ’kidlash uchun xizmat qiladi:
Bir
qiya baqsaq zokati husn üchün (Lutfiy) Ah¡i zamána
xoblanm bir
uyaidur (Atoiy). Bir kiyáy men ham.

---

3.Bir so‘zi juft so‘z shaklida takrorlanib qoMlanganda,
ikki 
tomondan bo‘lgan ish-harakatning o‘zaro muno-