Mavzu: Shaxs va narsaning belgisini bildirgan so’zlar

2. O’tilgan mavzuni so’rash va baholash.

O’quvchilar uch guruhga ajratilgan. Guruhlarga “O’quvchi” so’ziga sinkveyn tuzish topshiriladi.

1. 
   O’quvchi.
   
2. 
   Bilimli va mas’uliyatli.
   
3. 
   O’qiydi, o’rganadi, harakat qiladi.
   
4. 
   Yurt kelajagi uning qo’lida.
   
5. 
   Shogirt
   

Guruhlar topshiriqni qanday bajarganligiga ko’ra baholanadi. Ballar yozilgan rag’bat karkochkalari tarqatiladi.


3



4

5


3. Yangi mavzu bayoni.

Darslik bilan ishlash.

130 – mashq. O’qing. So’zlarga so’roq bering.

Har bir guruh o’z nomidan kelib chiqqan holda rang bildiruvchi so’zlar, maza bildiruvchi so’zlar, shakl bildiruvchi so’zlarni aniqlaydilar va quydagi jadvalni to’ldiradilar.

So’zlar	Belgini bildirgan so’zlarning ma’no jihatdan turlari
	Rang bildiruvchi so’zlar	Maza bildiruvchi so’zlar	Shakl bildiruvchi so’zlar
Dumaloq			+
Oq	+
Shirin		+
Sershox			+
Nordon		+
Achchiq		+
Ko’k	+
Pakana			+
Sariq	+
Yashil	+
Uzunchoq			+
Chuchuk		+
Mazali		+
Qizil	+
Bemaza		+
Qiyshiq			+

Multimediali ilova yordamida natijalar tekshiriladi.

Dam olish daqiqasi. “Aql charxi” metodi.

“Aql charxi” metodida o’quvchilarning mantiqiy fikrlash qobiliyatlari rivojlanadi, nutq ravonlashadi, tez va to’g’ri javob berish malakasi shakllanadi.

Har bir guruh o’z nomidan kelib chiqqan holda belgini bildirgan bir so’z aytadi, keying guruhlar ham o’sha so’z va yana bir yangi so’zni qo’shib aytadi. O’yin biror guruh a’zosi adashib ketguncha yoki o’quvchilar yosh xususiyatidan kelib chiqib, har bir guruh beshtadan so’z aytgunga qadar davom etadi.

1 – “Shirin” guruhi: mazali

2 – “Dumaloq” guruhi: mazali – pakana

3 – “Yashil” guruhi: mazali – pakana – ko’k

1 – “Shirin” guruhi: mazali – pakana – ko’k – achchiq

2 – “Dumaloq” guruhi: mazali – pakana – ko’k – achchiq – uzunchoq

3 – “Yashil” guruhi: mazali – pakana – ko’k – achchiq – uzunchoq – pushti va hokazo.

4. Mustahkamlash.

131 – mashq. O’quvchilarning har biriga bir so’zi tushirib qoldirilgan gaplar yozilgan tarqatmalar, qanday? so’rog’iga javob bo’ladigan so’z yozilgan tarqatmalar tarqatiladi. Mashq shartiga ko’ra berilgan so’zlardan mosini qo’yib (yelimlab), gaplar tuzishlari kerakligi tushuntiriladi.

“Iztopar” o’yini.

__________ bola elga manzur. __________ gap bilan ilon inidan chiqadi. __________ so’zni so’zlama. Yolg’onchining ____________ gapi ham yolg’on.

Yolg’on

Odobli

rost

Yaxshi
Foydalanish uchun so’zlar:


Odobli
To’g’ri javoblar slayd yordamida aniqlanadi va guruh a’zolari tegishlicha rag’batlantiriladi.

1. 
   __________ bola elga manzur.
   

Yaxshi

2. 
   __________ gap bilan ilon inidan chiqadi.
   

Yolg’on

3. 
   __________ so’zni so’zlama.
   

rost

4. 
   Yolg’onchining ______ gapi ham yolg’on.
   

Ma’nosiga ko’ra turlari

So’roqlari

5. 
   Baholash. “Klaster” metodi yordamida har bir o’quvchining mavzu yuzasidan o’zlashtirgan bilimini aniqlab olish mumkin. Buning uchun yozuv taxtasiga belgini bildirgan so’zlarga oid kata hajmda ko’rsatma qo’yiladi(bir xil mazmundagi uchta ko’rsatma).
   

Kitob so’ziga mos belgilar



Rang bildiruvchi so’zlar



Shaxs va narsaning belgisini bildirgan so’zlar





Shakl bildiruvchi so’zlar



Sinf so’ziga mos belgilar





O’quvchi so’ziga mos belgilar

Maza bildiruvchi so’zlar





Yorug’
O’quvchilarga tarqatilgan so’zlardan namunalar:




Qiziqarli

Qanday?



Nordon



Shakl bildiruvchi so’zlar

Bilimli



Qiyshiq



Sariq

O’quvchilar rag’batlantiriladi. Guruhlar to’plagan ballar hisoblanib g’olib aniqlanadi.

6. 
   Uyga vazifa: 132 – mashq. Topishmoqning javobini toping. Unu topishda sizga qaysi so’zlar yordam berdi. Ko’chirin. Qanday?, qanaqa? So’roqlariga javob bo’lgan so’zlarning tagiga to’lqinli ciziq chizing.
   

1. 
   O’zi shirin tukligina, Mazasi ham totligina. (shaftoli)
   
2. 
   Oq sandig’im ochildi, Olamga zar sochildi. (quyosh)