Мавзу: Шахс диққатини бошқаришнинг психологик механизмлари кириш. 1-боб. Коллеж ўҚувчилари диқҚати хусусиятлари

Слайд




Симультан англаш. Симультан сўзи “лаҳзали” деган маънони англатади. Бизнинг миямиз лаҳзали таъсирларни сезади, ахборотларни қайта ишлади ва унга жавоб беришга ҳаракат қилади.
Биргина инсон кўзининг сезгирлиги шунчалик даражада эканки у 80 км узоқликдан ёниб турган гугурт ёруғлигини сезар экан. Олимларнинг мулоҳазаси-ча, кўзнинг қоронғуликда бўлганидан кейинги бир минут ичида сезгирлигини 10 баробар, 2 минутдан кейин 6 минг баробар, 10 минутдан кейин тўлиқ қоронғуликда 25 минг марта ошар экан.




Қоронғуликда ёруғликда жуда ёриуғликда
Эшитиш орқали кўриш мўлжалини фаоллаштириш.П.Я Анохин инсон мия фаолиятида вазият пайдо бқладики, унинг тузилишида фаоллик содир бўлганда. Шу ҳолатда мия яхлит ва самарали ишлайди. Бунинг учун эса эшитиш маркази орқали эришиш мумкин бўлади.
Америкалик психолог Лонгве: Овоз чиқариб қаттиқ ўқиш, интеллектуал таҳлилга куч берадики, бу ўзи ичга такрорлаганга бунчалик самарали бўлмайди” деган эди. Американинг 16 президенти А.Линкольн ўқиган қишлоқ мактабида битта ўқув қўлланма бўлган ва фақат ўқитувчи томонидан у ўқилган ўқувчилар эса уни хор бўлиб такрорлаган. Доимо синфхона шовқун бўлиб турган. Буни қўшнилар “ари уяси” деб номлашган.

2. 
   Расм
   

Диққат қонунлар:
Апперцепция қонуни- (ушбу тушунчани фанга Г.Лейбинц олиб кирган). У бирон бир таассуротни, сезгиларни аниқ ва англаган ҳолда идрок этиши тушунилади.
Апперцепция қонуни диққатнинг даражалари барқарор эмас, балки у ҳар бир инсонда тебраниб туришини билдиради.
Битта предметни бир неча ёки бир неча предметни битта тарзда идрок этиши мумкинлигини ҳам англатади. Нима сабабдан бундай юз беришини АҚ қуйидагича асослайди: диққатнинг даражаси шахснинг конкрет предметга йўналганлиги, билимлар заҳирасига, физик ва психик ҳолатига, қувват майдонига (айни дамдаги).
Аммо бу қонуннинг асосий воситаси –диққатнинг даражаси -доимий ўлчамга эга эмаслиги. У фақат инсонга эмас, бир қатор ташқи омилларга ҳам боғлиқ.