Mavzu: Sensor tarmoqlarida ma’lumotlarini marshrutlash protokollari va mac address tushunchasi. Simsiz sensor tarmoqlariga qo’yiladigan talablar, axborot xavfsizligi va mavjud muammolari

Mustaqil ish Mavzu:Sensor tarmoqlarida ma’lumotlarini marshrutlash protokollari

Bajardi:G'oziyev Firdavs

Tekshirdi:Abdurashidova Kamola

REJA:

REJA:

• Sensor tarmoqlarida ma’lumotlarini marshrutlash protokollari va MAC address tushunchasi.
• Simsiz sensor tarmoqlariga qo’yiladigan talablar, axborot xavfsizligi va mavjud muammolari.

BSSda axborot uzatish marshrutini yakuniy tugundan koordinator tuguniga, shuningdek oxirgi tugunlar o'rtasida aniqlash uchun maxsus marshrutlash protokollari qo'llaniladi. BSSda marshrutlash protokollari quyidagi vazifalarni hal qiladi:

BSSda axborot uzatish marshrutini yakuniy tugundan koordinator tuguniga, shuningdek oxirgi tugunlar o'rtasida aniqlash uchun maxsus marshrutlash protokollari qo'llaniladi. BSSda marshrutlash protokollari quyidagi vazifalarni hal qiladi:

• Tarmoq tugunlarini o'z-o'zini tashkil qilish (o'z-o'zini sozlash, o'zini davolash va o'zini optimallashtirish).
• Ma'lumotlar paketlarini yo'naltirish va tugunlarni joylashtirish.
• Tarmoq tugunlarining quvvat sarfini minimallashtirish va butun tarmoqning umrini ko'paytirish.
• Ma'lumot to'plash va umumlashtirish.
• Tarmoq uzatish tezligi va ma'lumot uzatish tezligini boshqarish.
• Tarmoq qamrovini maksimal darajada oshirish.
• Belgilangan xizmat sifatini ta'minlash (QoS).
• Ruxsatsiz kirishdan himoya.

Tarmoqdagi ma'lumotlarning uzatilish yo'lini ulardagi o'lchovlar sifatida tanlashda quyidagi parametrlardan foydalanish mumkin:

Tarmoqdagi ma'lumotlarning uzatilish yo'lini ulardagi o'lchovlar sifatida tanlashda quyidagi parametrlardan foydalanish mumkin:

• yo'l uzunligi (ma'lumot olish uchun bo'limlar soni);
• ishonchlilik;
• kechikish;
• tarmoqli kengligi;
• yuklash;
• trafikni uzatish narxi va boshqalar.

BSS marshrutlash protokollari tarmoqdagi marshrutlarni qo'llab-quvvatlash uchun javobgardir va qattiq noqulay sharoitlarda ham ishonchli aloqani ta'minlashi kerak. Ko'p marshrutlash, elektr energiyasini boshqarish, ma'lumotlarni tarqatish protokollari BSS uchun maxsus ishlab chiqilgan bo'lib, u erda energiya tejash protokolga yo'naltirilgan muhim muammo hisoblanadi. Boshqalar esa simsiz tarmoqlarda umumiy foydalanish uchun mo'ljallangan, ammo BSSda ishlatilgan.

BSS uchun juda ko'p marshrutlash protokollari mavjud, ular turli sabablarga ko'ra tasniflanishi mumkin. Ishlatiladigan tarmoq rejimiga qarab, tugunlardan ma'lumotlarni uzatish zarurligiga olib keladi, barcha marshrutlash protokollari proaktiv (barcha yo'llar kerak bo'lgunga qadar oldindan belgilanadi), reaktiv (talablar bo'yicha aniqlanadi) va gibrid (birinchi ikkita kombinatsiya).

Barcha marshrutlash protokollarini ikki turga bo'lish mumkin: ba'zilarida ulanishning tashabbuskori ma'lumot manbai, boshqalarida esa qabul qiluvchi. Tugun turlariga qarab BSS marshrutlash protokollarining tasnifi yuqoridagi rasmda ko’rsatilgan.

MAC sathi simsiz lokal tarmoqlarda, simli lokal tarmoqlardagiga nisbatan ko’proq vazifalarni bajaradi. Bu vazifalar tarkibiga quyidagilar kiradi:

MAC sathi simsiz lokal tarmoqlarda, simli lokal tarmoqlardagiga nisbatan ko’proq vazifalarni bajaradi. Bu vazifalar tarkibiga quyidagilar kiradi:

1.Birgalikda foydalaniladigan muhitga ulanish.

2.Bir nechta bazaviy (asosiy) stansiyalar mavjud bo„lganda, foydalanuvchilarni ko’chib yura olishini ta‟minlash.

3.Simli lokal tarmoqlardagi kabi xavfsizlikni ta’minlash.

Bir nechta kommutatorlar asosida MAC-adreslarni guruhlab virtual tarmoq hosil qilinadigan bo’lsa, kommutatorlarni o’zaro bir nechta portlar orqali birlashtirmasa ham bo’ladi. Negaki MAC-adresning o’zi, tegishli virtual tarmoq uchun belgi vazifasini o’tay oladi.

Bir nechta kommutatorlar yordamida portlarni guruhlash asosida virtual tarmoqlar qurish.

MAC-adres 16-sistemasida ifodalangan 12 xonali raqamlar ko’rinishida yoziladi. Masalan: 12-B7-01-56-BA-F5; 00-1B-77-7E-DE-75. MAC-adres ikkilik sistemasida yozilganda esa, 6 bayt (48 bit) uzunlikka ega bo’ladi.

MAC-adres 16-sistemasida ifodalangan 12 xonali raqamlar ko’rinishida yoziladi. Masalan: 12-B7-01-56-BA-F5; 00-1B-77-7E-DE-75. MAC-adres ikkilik sistemasida yozilganda esa, 6 bayt (48 bit) uzunlikka ega bo’ladi.

Masalan:

0 0 - 1 B - 7 7 - 7 E - D E - 7 5

0000 0000 - 0001 1011 - 0111 0111 - 0111 1110 - 1101 1110 - 0111 0101

Kompyuter tarmog’i adreslari va ularni o’zgartirish.