Mavzu: Qattiq jism statikasiga kirish



Download 367,07 Kb.
Pdf ko'rish
bet5/5
Sana31.12.2021
Hajmi367,07 Kb.
#247727
1   2   3   4   5
Bog'liq
1- Маъруза. Кириш(2)

bog‘lanishning reaktsiyasi -

, shu ipning tarangligi bo‘yicha 

yo‘nalgan bo‘ladi.

 

3. Ts i l i n d r s i m o n sh a r n i r (p o d sh i p  n i k). 



Tsilindrik  sharnir  (yoki  sharnir)  ikki  jismni  bir-biriga shunday 

bog‘laydiki, natijada bir jism ikkinchi jismga nisbatan umumiy 

o‘q, ya’ni sharnir o‘qi atrofida faqat aylanma harakat qila oladilar xolos.

 

Agar  AB  jism  qo‘zg‘almas  D  tayanchga  sharnir  orqali  biriktirilgan  bo‘lsa, 



jismning A nuqtasi sharnir o‘qiga perpendikulyar bo‘lgan hech qaysi bir tomonga 

harakat  qila  olmaydi.  Shu  sababli  tsilindrik  sharnirdan  iborat  bo‘lgan 



bog‘lanishning  reaktsiyasi  -

,  sharnir  o‘qiga 

perpendikulyar  bo‘lgan  tekislikda  joylashgan 

bo‘lib,  ixtiyoriy  yo‘nalishda  bo‘lishi  mumkin, 

ya’ni  Axy  tekisligida  ixtiyoriy  ravishda 

joylashgan  bo‘ladi.  Bu  holda 

-  reaktsiya 

kuchining na moduli R  - ni, na yo‘nalishini (a  -

burchakni) oldindan aniqlab bo‘lmaydi.

 

4. S f e r a s i m o n   s h a r n i r ,   t o v o n .  Sferasimon sharnir bilan biriktirilgan 



jismlar  A  nuqtadan  o‘tuvchi  ixtiyoriy  o‘q  atrofida  xohlagan  tomonga  aylanishi 

N

T

R

R

 

8 -shakl



 

 

9 -shakl



 

10 -shakl.

 



mumkin. U holda jismning A nuqtasi (11 -shakl) qo‘zg‘almas bo‘ladi. Shu sababli, 

sferasimon  sharnirdan  iborat  bog‘lanishning  reaktsiya  kuchi  -

,  A  nuqtaga 

qo‘yilgan  bo‘lib,  u  fazoning  ixtiyoriy  tomoniga  yo‘nalgan  bo‘lishi  mumkin.  Bu 

holda  ham  yuqoridagi  kabi 

-  reaktsiya  kuchining  na  modulini  va  Axyz  o‘qlari 

bilan tashkil etgan burchaklarni oldindan aniqlab bo‘lmaydi.

 

11-b,shaklda tasvirlangan t o v 



o  n  (tayanch  podshipnik)dan  iborat 

bog‘lanishning  reaktsiyasi 

-ning 

fazodagi  yo‘nalishini  ham  oldindan 



aniqlab bo‘lmaydi.

 

5.  B  a  z  n  s  i  z    s  t  e  r  j  e  n. 



Agar  sterjenning  sof  og‘irligi,  u 

ko‘tarib  turgan  yukning  og‘irligidan 

bir  necha  marta  kichkina  bo‘lsa, 

bunday  sterjen  vaznsiz  deb  ataladi. 

Faraz  qilaylik  muvozanatda  bo‘lgan 

jismga  vaznsiz  sterjenlar  A  va  B  nuqtalaridagi  sharnirlar  orqali  (12-  a  shakl) 

mahkamlangan bo‘lsin.

 

U holda sterjenga faqat A va B nuqtalarga qo‘yilgan ikkita kuch ta’sir etishi 



mumkin,  agar  jism  muvozanatda  bo‘lsa  bu  kuchlar  o‘zaro  muvozanatlashuvchi 

kuchlar  sistemasini  tashkil  etib,  AB  to‘g‘ri  chiziq  bo‘ylab  (4-a,b,shakl) 

yo‘naladilar. U holda ta’sir va aks ta’sir qonuniga asosan sterjen jismga ham shu 

AB  chiziq  bo‘ylab  yo‘nalgan  kuchlar  bilan  ta’sir  ko‘rsatadi.  Shu  sababli  vaznsiz 



sterjendan  iborat  bog‘lanishlarning  reaktsiya  kuchlari  -

,  sterjenning  o‘qi 

bo‘ylab yo‘nalgan bo‘ladi

 

Agar  bog‘lanish  egri 



chiziqli  vaznsiz  sterjendan 

iborat  bo‘lsa  (12  -b  shakl), 

holda 


ham 

bunday 


sterjenning reaktsiyasi A va 

B  nuqtalardan  o‘tuvchi  o‘q 

bo‘ylab  yo‘nalgan  bo‘ladi. 

(12-a,shakl).

 

Statika 


masalalarini 

echishda,  reaktsiya  kuchlari  aniqlanishlari  zarur  bo‘lgan  noma’lum  kattaliklar 

hisoblanadilar.  Ularni  aniqlash  orqali,  ta’sir  va  aks  ta’sir  qonuniga,  asosan 

bog‘lanishga  ta’sir  etayotgan  kuchning  miqdori  aniqlanadi,  ular  esa  o‘z  o‘rnida 

konstruktsiyalarning  mustahkamligini  ta’minlashda  foydalaniladigan  asosiy 

parametrlar bo‘lib hisoblanadi.

 

 

R



R

R

N

 

11- shakl



 

 

12 -shakl.



 

Download 367,07 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish