Mavzu: Pul massasi va pul agregatlari

M1 agregati - muomaladagi naqd pullar (banknotalar, tangalar) va joriy bank schyotlaridagi mablag‘larni o‘z ichiga oladi;

M2 agregati - M1 agregati va tijorat banklaridagi muddatli va jamg‘arma qo‘yilmalaridan (to‘rt yilgacha) tarkib topgan;

M3 agregati - o‘z ichiga M2 agregati va ixtisoslashgan kredit muassasalaridagi jamg‘arma qo‘yilmalarini kiritgan;

M4 agregati - M3 agregati hamda yillik tijoriy banklarining depozitli sertifikatlaridan iborat.

O‘zbekistonda pul massasi qo‘yidagi pul agregatlaridan iborat:

М0

• Muomaladagi naqd pullar

М1

• M0+ tijorat banklaridagi talab qilib olinadigan va joriy hisobvaraqlardagi qoldiqlar

М2

• M1+ Tijorat banklaridagi muddatli depozitlar va jamg‘armalar

М3

• M2+Tijorat banklari depozit sertifikatlari, obligatsiyalar, davlat zayom obligatsiyalari, xazina majburiyatlari

Rossiya Federatsiyada muomaladagi jami pul massasi hisob-kitobi uchun quyidagi pul agregatlari qo‘llaniladi.

Rossiya Federatsiyada muomaladagi jami pul massasi hisob-kitobi uchun quyidagi pul agregatlari qo‘llaniladi.

MO agregati - naqd pullar;

M1 agregati - MO agregati va hisob-kitob, joriy va boshqa schyotlar (maxsus schyotlar, kapital qo‘yilmalar schyotlari, akkreditiv va chek schyotlari, mahalliy byudjet schyotlari, kasaba, uyushmalari jamoat va boshqa tashkilotlarning schyotlari, davlat sug‘urta mablag‘lari, uzoq muddatga kreditlash fondi)dagi mablag‘lar tijorat banklariga qo‘yilmalar va jamg‘arma banklaridagi talab qilib olinadigan depozitlarning yig‘indisiga teng;

M2 agregati - M1 agregati va tijorat banklaridagi muddatli qo‘yilmalardan iborat;

M3 agregati - M2 agregati hamda depozit sertifikatlar va davlat zayom obligatsiyalari yig‘indisidan iborat.

Pul massasi naqd pullardan tashqari muddatli hisobvaraqlardagi mablag‘ va jamg‘armalarni, depozit sertifikatlari, investitsion fondlarning aktsiyalarini o‘z ichiga oladi. Pul massasining yuqoridagi elementlari «kvazi» pullar deb ham yuritiladi. Kvazi pullar likvid aktivlar bo‘lib, ular tez orada pulga aylanishi mumkin.