Mavzu: poyasidan tola beradigan o‘simlik tolali zig’IR

Yorug‘likka talabi. Tolali zig‘ir uzun kun o‘simiigi. Quyosh yorag‘ligi
kuchli bo‘lganda o‘simlik kuchli shoxlanadi, tolaning hosildorligini hamda
sifatini pasaytiradi. Tolali zigg‘ir 1 s tola hosil qilish uchun tuproqdan 8 kg azot, 4 kg fosfor, 7 kg kaliy o‘g‘iti o‘zlashtiradi.
Azotli o‘g‘itlar tolali zig‘ir uzun tolalari hosilini oshiradi. Me’yoridan ortiq solingan azot o‘simlikning yotib qolishiga, kasallanishiga, shuningdek, o‘suv davrining cho‘zilishiga olib keladi. Arch a fazasida azotga juda talabchan.

Tolali zig‘irning rayunlashtirilgan nav va istiqbolli navlari.

K—6, VNIIL—11, L—112, Orshanskiy—2, Mogilovskiy,
Tversa, Lazur.

Erta bahorda Tolali zig‘ir urug‘ini ekishga tayyorlash.Tuproqni lushchilniklar bilan ishlash o‘tmishdosh ekin hosili yig‘ishtirilishi bilan darhol o‘tkaziladi. Lushchilniklar bilan ishlash, tuproqni haydash, begona o‘tlarni yo‘qotadi. Bir yillik begona octlar bilan ifloslangan dalalar LDG—10 lushchilniklar bilan 6—8 sm chuqurlikda ishlanadi. Ildizbachkili begona o‘tlar ifloslantirgan dalalar, yengil tuproqlarda 12—14 sm, og‘ir tuproqlarda 10—12 sm chuqurlikda lushchilniklar bilan ishlanadi, faqat ildizbachkili begona octlar bilan ifloslangan dalalarda PPL—10—25 plug lushchilniklari qog‘llaniladi. Zig‘ir ko‘p yillik o‘tlar beda, sebargadan keyin joylashtirilganda yer haydashdan ikki hafta oldin 6—8 sm chuqurlikda lushchilniklar bilan o‘simliklar boshchalari qirqiladi, keyin chimqirqarli pluglar bilan o‘simliklarning boshchalari qurigandan keyin, yer havdaladi.

Tolali zig‘ir urug‘ini ekish: muddatlari usullari bo‘yicha ekish me’yorlari.

Yekish uchun Davlat ro‘yxatidan o‘tgan navlarning I va II sinf talablariga javob beruvchi uaigMaridan foydalaniladi. Ulaming tozaligi muvofiq holda 99; 98 va unuvchanligi 95; 90 % dan kam bog‘lmasligi, namligi 12 % dan ortiq bo‘lmasligi talab qilinadi. Zarpechak va boshqa karantin begona oct urug‘larining ekiladigan urug‘larga aralashgan bo‘lishiga yo‘l qo‘yilmaydi. Urug‘lar ekishdan 3—4 oy oldin panoktin preparati bilan 200 g/s nisbatda ishlanadi. Urug‘lar dorilanganda 1 t uruqqa 3—5 1 suv va plyonka hosil qiluvchi spirt bardasi yoki nordon suv qo‘llaniladi. Urug‘lar PSSh—5, PS—10A mashinalarida dorilanadi. Urug‘lar ekishdan 10—15 kun oldin oftobda brezent ustida vaqtivaqti bilan ag‘darilib quritiladi. Bu usul urug‘larning o‘sish energiyasini va dala unuvchanligini oshiradi. Yekish tuproqning urug‘lar ekiladigan chuqurligida harorat 7—8 °C qiziganda boshlanadi. Erta ekish zig‘ir hosilini va tola sifatini oshiradi.Yekish tor qatorli SZL—3,6 seyalkalarida, qator oralari 7,5 sm qilib ekiladi.Urug‘larni ekish chuqurligi 1,5—3 sm. Ekish me’yori 20—25 mln unuvchan uaigc/ga (100—120 kg/ga). Yotib qolishga moyil navlarda ekish me’yori biroz kamaytiriladi. Tolali zig‘ir urug‘ uchun keng qatorlab (45 sm) yoki lenta u
sulida 45x7, 5x7,5 sm qilib kamaytirilgan me’yorlarda ekiladi.