Mavzu O’zbekiston Respublikasi ta’lim tizimi

8.2. Darsning turlari va tuzilishi

Dars - ta’limni tashkil etish asosiy shakli. Dars bevosita o‘qituvchi rahbarligida aniq belgilangan vaqt davomida muayyan o‘quvchilar guruhi bilan olib boriladigan ta’lim jarayonining asosiy shakli sanaladi. Darsda har bir o‘quvchi xususiyatlarini hisobga olish, barcha o‘quvchilarning mashg‘ulot jarayonida o‘rganilayotgan fan asoslarini egallab olishlari, ularning idrok etish qobiliyatlari va ma’naviy-axloqiy sifatlarini tarbiyalash hamda rivojlantirish uchun qulay sharoitlarni yaratiladi. Dars ta’limning boshqa Shakllaridan farq qiluvchi o‘ziga xos belgilarga ega, chunonchi: o‘quvchilarning doimiy guruhi, o‘quvchilar faoliyatiga ularning har biri xususiyatlarini hisobga olish bilan rahbarlik qilish, o‘rganilayotgan fan asoslarini bevosita darsda egallab olish (bu belgilari darsning faqat mazmunini emas, balki o‘z xususiyatini ham aks ettiradi).

Darsga qo’yiladigan talablar

Didaktik yoki ilmiy talablar sirasiga quyidagilar kiradi.

1. Har bir darsning maqsadini aniq belgilash

2. Darslarning optimal mazmunini, o’rganiladigan bilimlar ko’lami, shakllantiriladigan ko’nikma va malakalarni oldindan aniqlab qo’yish.

3. Darsni tashkil etishga oid ta’lim metodlarini, vositalarini tanlash, o’quvchilar bilish faolligini rag’batlantirish, o’quv topshiriqlari, mustaqil ishlarni ta’limga tatbiq etish.

4.Ta’lim qoidalarini (ilmiylik, faollik, izchillik, fanlararo aloqa va h.k) og’ishmay amalga oshirish.

Darsga qo’yiladigan tarbiyaviy talablar qatoriga quyidagilar kiradi:

1.Darsda o’rganiladigan o’quv materiallari bo’yicha tarbiyaviy xulosalar chiqarish.

2.Nazariy bilimlar asosida ilmiy dunyoqarashni rivojlantirish.

3.Bolalarda o’qishga oid ijodiy motivlarni uyg’otish, bilish, o’qish-o’rganishga havas ishtiyoq, qiziqishni shakllantirish.

4. Dars jarayoniga, pedagogik takt qoidalariga rioya qilish.

Darsga qo’yiladigan tashkiliy talablar jumlasiga quyidagilar kiradi.

1.Dars uchun puxta yo’nalgan konspekt yoki reja tuzish.

2.Darsning bosqichlariga (dars bosqichlarining o’zaro bog’liqligi, darsda amalga oshiriladigan ishlar, o’quv topshiriqlarining o’zaro aloqadorligiga) rioya qilish.

3.Dars tezligini o’quvchilarning tayyorgarligiga moslashtirish.

4.Dars uchun ajratilgan vaqtdan to’laqonli foydalanish.