Mavzu O’zbekiston Respublikasi ta’lim tizimi

23.6. Zahiriddin Muhammad Boburning pedagogik fikrlari

Zahiriddin Muhammad Bobur (1483-1530) – o‘zbek xalqining ilm va madaniyat xazinasiga ulkan hissa qo‘Shgan mutafakkir olim, tarixchi, qonunshunos va lirik Shoirdir. Bobur ilm-fan, san’at, madaniyat va ularning sohalari bilan yaqindan tanishgan, uning ijodini asosan lirik She’rlar va adabiy-tarixiy asarlar tashkil qiladi.

Z.M.Boburning «Boburnoma» asari qomusiy xarakterdagi asar bo‘lib, unga tarix, geografiya, botanika va boshqa fan sohalariga oid ma’lumotlar berilgan.

Bobur musulmonchilik qoidalari va qonunshunoslikka bag‘ishlangan «Mubayyin», arab alfavitining islohiga oid «Xatti Boburiy», aruz vazni va qofiyaga oid «Mufassal», musiqa va harbiy san’at haqidagi asarlar yaratgan.

Adib fan va ma’rifatni yuqori darajdada qadrlaydi. Ilm, adabiyot san’at ahillari bilan yaqin aloqada bo‘ladi, ularga homiylik qiladi. Ilm va bilimdonlikni ulug‘laydi. U kamtarlik, o‘zini tuta bilish, ezgulik, vafodorlik, boshqalarga yaxshilik qilish sifatlarini ulug‘lash, yovuzlik, zulm, qabixlikni qoralaydi. Boburning pedagogik qarashlaridagi bosh masala Vatanga cheksiz muhammatdir.

«Boburnoma»da o‘zbek, tojik, afg‘on, hind va boshqa xalqlarning kasb-kori, urf-odati, madaniyati, dini, adabiyoti, turmush tarzi haqida keng ma’lumotlar beriladi.
XXIV-BOB. XIV ASRNING IKKINCHI YARMI VA XVI ASRDA MOVAROUNNAHRDA PEDAGOGIK FIKRLAR RIVOJI