Mavzu: O’rta asrlar davri arxeologiyasi

Rivojlangan o’rta asrlarda me’morchilik, tasviriy san’at, amaliy-dekorativ san’at.

• 
  X asr oxirlaridan Movaraunnahrda Qoraxoniylar davlati shakllandi. Qoraxoniylar mamlakatni boshqarishda somoniylar davlat boshqaruv tizimidan foydalanadi. Shuningdek, pul zarb etish an’analarini ham qabul qilganlar. Buxoro, Iloq shaharlarida kumush pul zarbxonalari bo’lgan. Bu haqda arab tarixchisi Ibn Xavkal «Iloqda oltin va kumush pullar zarbxonalari faoliyat ko’rsatishda davom etardi» deb yozgan edi.
  
• 
  Bu davrning madaniy hayotida yuz bergan yuksakliklar tarixda tengsiz edi. Ilm-Fan, din va tasavvuf, me’morchilik va san’at, musiqa san’ati gullab yashnadi. Umuman, IX-XIII asrning boshlari Movaraunnahr shaharlari uchun, ilm-fan va madaniyat sohalarida gullash davri bo’ldi. XII asrning o’rtalaridan qoraxoniylar davlatining inqirozi boshlanadi. Bu davrda ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar tushkunlikka uchradi. Movaraunnahrning barcha viloyatlarda, shu bilan birga Iloqda ham tog’-kon sanoati qisqarib, metallurgiya markazlari batamom inqirozga yuz tutdi.