Mavzu: O’quvchilarda tarixiy bilimlarni shakllantirish jarayonining asosiy tarkibiy qismlari

O’rganilgan yangi materialning xotirada mustahkamlashning samarali 
vositasi jadvallardan foydalanishdir. “Franklarda davlatning tashkil 
topishi” mavzusi o’tilayotgan darsda darslikdagi “VI asrda franklar 
davlati” jadvalini tahlil qilish yangi materialni xotirada mustahkamlash 
vositasi bo’lib xizmat qila oladi.
9
 
Tajriba shuni ko’rdatdiki, mavzuni o’rganishga kirishilganda sinf 
o’quvchilariga: dars davomida yoki oxirida yozma topshiriq bajarishlari 
lozimligi aytilsa, ularning darsga diqqat – e’tibori, bilish faolligi va yangi 
materialni o’zlashtirishi oshadi. 
O’quvchilar faqat dars vaqtida emas, balki uyga berilgan topshiriqni 
bajarish vaqtida ham o’tilgan materialni xotirada mustahkamlasalar va 
takrorlasalargina chuqur va puxta bilim olishlari mumkin. 
Tarix darslarida o’quvchiga yondoshish bo’yicha texnologiyalar 
 
9
T. Toshpo'latov, Ya. G'afforov. Tarix o’qitish metodikasi. T. 2002 yil, 35 – bet. 

---

28 
28 
1)
 
Avtoritar texnologiyalar,
bunda pedagog o’quv – tarbiyaviy jarayonning 
yakka sub’ekti hisoblanadi, o’quvchi esa faqatgina “ob’yekt”, biror – bir 
qismdek bo’ladi. Ular maktab hayotining qat’iy tashkil etilishi, o’quvchilarning 
tashabbusi va mustaqilligiga yo’l qo’ymaslik, talab va majburlash qo’llanilishi 
bilan ajralib turadi. 
2)
 
Didaktotsentrik texnologiyalar
ham bola shaxsiga e’tiborsizlik yuqori 
darajasi bilan ajralib turadi, ularda ham o’qituvchi va o’quvchi o’rtasida 
sub’yekt – ob’ektli munosabatlarlar hukm suradi, o’qitish ta’limdan ustun 
qo’yiladi va shaxsni shakllantirishning eng asosiy omillari didaktik vositalar 
hisoblanadi. 
3)