Mavzu: olmosh. Olmoshning grammatik xususiyatlari. Reja



Download 14,46 Kb.
bet4/5
Sana16.01.2022
Hajmi14,46 Kb.
#371746
1   2   3   4   5
Bog'liq
Olmosh. Muxlisa

O‘zlik olmoshlari

O‘zlik olmoshinarsa-buyumni aniqlab yoki ta’kidlab ko‘rsatish uchun ishlatiladigan o‘zso‘zidir. Bu olmosh narsa-buyumning shaxsga xosligini, tegishliligini yoki shaxsning tanholigini bildiradi: o‘z uyi, o‘z ukasi. O‘zlik olmoshi egalik qo‘shimchasini olib, kishilik olmoshlariga sinonim bo‘ladi: o‘zim - men, o‘zing - sen, o‘zi - u.

3.Ko‘rsatish olmoshlari

Ko‘rsatish olmoshlari narsa-buyumni, kimsani ko‘rsatish uchun ishlatiladigan olmoshlar:u, bu, shu, o‘sha, ana, mana, ana u yokianovi, mana bu yokimanavi, ushbu.

Kishilik olmoshi ubilan ko‘rsatish olmoshi uni gapdagi ma’nosiga qarab farqlash mumkin. Bunda ukishilik olmoshi kim?so‘rog‘iga (U keldi),ko‘rsatish olmoshi uesa qaysi? so‘rog‘iga javob bo‘ladi (U kishi keldi).U, bu, shu, o‘shaolmoshlari jo‘nalish, o‘rin-payt, chiqish kelishiklarida turlanganda yoki ularga -day, -dek, -aqa,-chaqo‘shimchalari qo‘shilganda, qo‘shimcha oldidan bir ntovushi orttiriladi: unga, bunga, shunday, o‘shanday, uncha, shunaqa, o‘shandek.

Ko‘rsatish olmoshlari gapda asosan aniqlovchi (Bukitob ukamniki) va kesim (Men aytgan odam shu)vazifalarini bajaradi. Otlashsa, ega (SHumening maqsadimdir), to‘ldiruvchi(Bunitushundim), qaratqich aniqlovchi(SHuningegasi sensan), hol (Bundabulbul kitob o‘qiydi)bo‘lib ham kela oladi.

Ko‘rsatish olmoshlari gapda asosan aniqlovchi (Bukitob ukamniki) va kesim (Men aytgan odam shu)vazifalarini bajaradi. Otlashsa, ega (SHumening maqsadimdir), to‘ldiruvchi(Bunitushundim), qaratqich aniqlovchi(SHuningegasi sensan), hol (Bundabulbul kitob o‘qiydi)bo‘lib ham kela oladi.

Ko'rsatish olmoshlari tuzilishiga ko'ra 4 xil bo'ladi :

1) Sodda ko'rsatish olmoshi : shu , bu , o'sha, ana ....

2) Qo'shma ko'rsatish olmoshi : mana bu , ana u, ana shu ...

3) Juft ko'rsatish olmoshlari : ul-bul, u-bu...

4) Takror ko'rsatish olmoshlari : shu-shu, o'sha-o'sha.

ESLATMA:

Shu onda, shu tobda, u yoqqa , u yerda, bu yoqqa, bu yerda kabi so'zlar qo'shma ravishlardir. Ularning tarkibidagi olmoshlar ko'rsatish ma'nosida qaralmaydi

4.


Download 14,46 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish