Мавзу: нархни шакллантириш тамойиллари ва давлат назорати режа

Нарх солик миқдорига нисбатан икки баробар ортади.

• Нарх солик миқдорига нисбатан икки баробар ортади.

• Масалан,

• бўлса, монопол нарх формуласига кўра солик t га тенг бўлганда,

1. Рақобатлашган бозорда Р*=МС бўлса, монопол рақобатлашган бозорлардаги нарх чекли ҳаражатдан юқори Рм >МС, демак, истеъмолчи қўшимча бир бирлик маҳсулот учун тўлайдиган нарх, бир бирлик маҳсулотни ишлаб чиқариш ҳаражатидан юқори. Агар ишлаб чиқариш хажми Qм дан QE миқдоргача оширилганда (МС чизиғи билан талаб чизиғи кесишган Е нукта) истеъмолчи ва ишлаб чиқарувчининг умумий ортикчалиги штрихланган майдон миқдорига тенг миқдорда ошган бўлар эди.

• 1. Рақобатлашган бозорда Р*=МС бўлса, монопол рақобатлашган бозорлардаги нарх чекли ҳаражатдан юқори Рм >МС, демак, истеъмолчи қўшимча бир бирлик маҳсулот учун тўлайдиган нарх, бир бирлик маҳсулотни ишлаб чиқариш ҳаражатидан юқори. Агар ишлаб чиқариш хажми Qм дан QE миқдоргача оширилганда (МС чизиғи билан талаб чизиғи кесишган Е нукта) истеъмолчи ва ишлаб чиқарувчининг умумий ортикчалиги штрихланган майдон миқдорига тенг миқдорда ошган бўлар эди.

2. Рақобатлашган бозорда мувозанат холат N нуктада эришилса, монопол рақобатлашган бозорда М нуктада эришилади. Рақобатлашган бозорда талаб чизиғи горизонтал булиб, фирманинг фойдасини 0-га тенг бўлиш нуктаси ўртача ҳаражатнинг минимал қийматига тўғри келади. Монопол ракобатлашган бозорда талаб чизиғи пастга томон ётик бўлади. Шунинг учун хам фирма фойдасиниг 0-га тенг нуктаси ўртача хражатнинг минимал нуктасидан чапрок томонга силжиган бўлади ва фирма

• 2. Рақобатлашган бозорда мувозанат холат N нуктада эришилса, монопол рақобатлашган бозорда М нуктада эришилади. Рақобатлашган бозорда талаб чизиғи горизонтал булиб, фирманинг фойдасини 0-га тенг бўлиш нуктаси ўртача ҳаражатнинг минимал қийматига тўғри келади. Монопол ракобатлашган бозорда талаб чизиғи пастга томон ётик бўлади. Шунинг учун хам фирма фойдасиниг 0-га тенг нуктаси ўртача хражатнинг минимал нуктасидан чапрок томонга силжиган бўлади ва фирма

• миқдорга тенг резерв кувватга эга бўлади.