Mavzu: Mutaxassislik fanlarini bo’yicha mustaqil ishlarni tashkil etish va o’tkazish metodikasi

Shuning uchun amerikalik pedagoglar tomonidan o’quvchi, talabalarni kitob ustida ishlashlarini faollashtirish maqsadida «muallifdan so’rang» metodi ishlab chiqilgan. Bu metodni qo’llab darsni boshlashdan oldin o’qituvchi buyuk faylasuflardan Suqrotning yozma nutq haqidagi shikoyatini boshqacha tarzda ifodalab, yozilgan matn doimo tushunarli bo’lavermaydi. Uni tushunmagani uchun o’quvchi aybli emas. Odatda, gapirayotgan kishining nutqida tushunilmagan gapni, so’zni so’zlovchiga savol berib, uni kengroq tushuntirib berishini so’raymiz. Yozma matn, ya'ni kitob ma'nosi tushunarli bo’lmasa, uni tushuntirib berishlarini so’rash mumkin emas. Faqat bunda uni kursdoshlari tushuntirib berishi yoki o’zi harakat qilishi mumkin, deya tushuntiradi.

Buning uchun o’qituvchi talabadan matnda nima yozilganini tushunishni ana shu metod yordamida o’rganishi mumkinligini ko’rsatadi. Bu organilayotgan fan bo’yicha darslik, o’quv qo’llanmasi yoki gazeta, jurnallarda chop etilgan bevosita o’rganilayotgan mavzuga taalluqli ilmiy maqolalar bo’lishi mumkin.

Bunda o’qituvchi talabalarga mavzu bo’yicha o’quv adabiyotidan paragraf yoki biron parchani o’qishni taklif etadi. So’ngra o’qituvchi talabalariga:

Aytinglarchi, muallif bu yerda nima haqida gapirayapti? degan savolni beradi. Talabalar javob bergach, o’qituvchi gap nima haqida ketayotganligiga yakun yasaydi. Hamda aniqroq, tushunarliroq bo’lishi uchun siz bu fikrni qanday ifodalagan bo’lardingiz? degan savol bilan murojaat qiladi.

Bu metodni boshqacha variantda, dars o’tishni uch kursga bo’lib quyidagicha qo’llash mumkin:

• 
  Bu metodni boshqacha variantda, dars o’tishni uch kursga bo’lib quyidagicha qo’llash mumkin:
  
• 
  Dastlab, o’qituvchi talabalariga kitob yoki ilmiy maqolani o’qib chiqib, tushunmagan jumla, fikrni alohida ajratib daftarga yozishni topshiradi.
  
• 
  So’ngra, ikkinchi kursda muallif nima haqida fikr yuritayotgani, u nima demoqchi ekani muhokama qilinadi.
  
•