Mavzu: Multisim dasturining yaratilish tarixi, xususiyatlari, bosh ishchi oynasi. Ishdan maqsad

Ishni bajarish tartibi: 

 

1.

 

Multisim dasturida 

3.2- rasmdagi sxema yig‘ilsin. 

 

3.2- rasm. Stabilitronning VAXni olish sxemasi. 

2.

 

Multisim  dasturi 

kutubxonasidan  stabilitron  tanlab  olinsin,  har  bir 

kompyuterda turlicha stabilitronlar boʻlishi kerak.  

3.

 

I

st

 

i

  U

st

 

kattaliklar  oʻlchansin.  U1  kuchlanish  manbai  kuchlanishi 

oʻzgartirilganda    stabilitrondan  turlicha  toklar  oʻtadi,  bu  paytda  stabilitrondagi 

kuchlanish ham oʻzgaradi- voltamper xarakteristikasi (VAX) shu tariqa olinadi.  

4.

 

I

st

 =f(U

st

)

 bog‘liqlik grafigi chizilsin 

 

I

st

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

U

st

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

V1

12 V 

U1

DC  1e-009

0.000

A

+

-

U2

DC  10M

0.000

V

+

-

D1

1N4370A

R1

300

---

    

3.3- rasm.

  

Stabilitron volt-amper xarakteristikalarini bevosita kuzatish sxemasi. 

5.

 

Stabilitron  voltamper  xarakteristikasi  (VAX)ni  oʻrganishning  tez  va  qulay 

usuli bor- bu VAXni bevosita ossillograf ekranida aks ettirsa boʻladi (3.3- rasm). Bu 

sxema  Multisim  dasturida  yig‘ilgan.  Sxemani  shu  tarzda  ulaganda  ossillograf 

gorizontal  oʻqida  nuqta  koordinatasi  kuchlanishga  proporsional  boʻladi,  vertikal 

oʻqda esa stabilitrondan oʻtuvchi tokka proporsional boʻladi. 1 kOm qarshilikdagi 

kuchlanish voltlarda stabilitrondan oʻtuvchi tokka son jihatdan teng boʻlgani uchun 

(

I

=U/R=U) vertikal oʻqda bevosita tok qiymatini amperlarda oʻqish mumkin. Agar 

ossillografda  V/A  rejimi  tanlangan  boʻlsa,  tokka  proporsional  kattalik  (kanal  V) 

vertikal  oʻqqa  joylashtiriladi,  kuchlanish  esa  (kanalA)  gorizontal  oʻqqa 

joylashtiriladi.  Bu  oʻz  navbatida  voltamper  xarakteristikasi  (VAX)ni  bevosta 

ossillograf ekranida kuzatishni ta’minlaydi.