Мавзу: Миллий бойлик статистикаси

Асосий фондлар таснифи

• Асосий фондлар таснифи
• Бино (тураржой биносидан ташқари).
• Иншоотлар.
• Турар жой бинолари.
• Машина ва ускуналар.
• Транспорт воситалари.
• Ишлаб чиқариш ва хўжалик инвестори ва инструментлар.
• Ишчи ва маҳсулдор мол.
• Кўп йилги экин.
• Бошқа асосий фондлар.

Асосий фондлар амортизацияси

• Асосий фондлар амортизацияси
• Асосий фондлар ишлаб чиқариш жараёнида иштирок этиши натижасида емирилиб, шу емирилиш суммаси, ишлаб чиқараётган маҳсулот қийматига амортизация ажратмаси орқали ўтказилади.
• Йиллик амортизация суммаси қўйидагича ҳисобланади:

Бу ерда: Ф – асосий фонднинг тўла бошланғич ёки тиклаш қиймати; Т – асосий фонднинг тугатилиш қиймати Г – меъёрий хизмат қилиш муддати (йиллар)..

• Йиллик амортизация меъёри:
• Б – баланс қиймати.

3. Асосий фондларнинг такрор ишлаб чиқариш кўрсаткичлари қуйидаги коэффициентлар орқали ифодаланади ва ўрганилади:

• 3. Асосий фондларнинг такрор ишлаб чиқариш кўрсаткичлари қуйидаги коэффициентлар орқали ифодаланади ва ўрганилади:
• Асосий фондларнинг ўсиш ёки камайиш коэффициенти;
• Асосий фондларнинг қўшимча ўсиш ёки камайиш коэффициенти;
• Асосий фондларнинг сафини тўлдириш коэффициенти
• Асосий фондларни ҳисобдан чиқариш коэффициенти;
• Асосий фондларнинг эскириш коэффициенти;
• Асосий фондларнинг яроқлилик коэффициенти;

• Асосий фондларнинг ҳолати ва ҳаракати тўғрисидаги
• 2021 йил кўрсаткичлари

Кўрсаткичларнинг номи	Бошланғич қиймати, млн.сўм				Эскириши, млн.сўм		Қолдиқ қиймати, млн.сўм
	Йил бошига қол-диқ	Кирим	Чиқим	Йил охирига қол-диқ	Йил бошига	Йил охирига	Йил бошига	Йил охири-га
1.Бино,иншоот, узатиш мосла-маси	717,4	239,6	24,3		229,0	265,0
2.Машина ва жиҳозлар	265,0	49,8	32,3		119,8	112,0
3.Транспорт воситалари	74,4	51,3	2,5		27,4	29,2
4.Ишчи ва маҳсулдор чорва моллари	1383,7	1027,5	453,9		-	-
5.Бошқа асосий фондлар	65,6	1,4	2,8		20,2	19,3
Жами

Берилган маълумотлар асосида қуйидагиларни ҳисобланг: 1) Асосий фондларнинг йил охиридаги қийматини:

2) Асосий фондларнинг йил бошига ва йил охирига қолдиқ қийматини: а) йил бошига:

Б) йил охирига

3) Асосий фондларнинг бошланғич(тиклаш) қиймати бўйича мутлоқ ўзгаришини:

4) Асосий фондларнинг ўсиш ёки камайиш коэффициенти:

5)Асосий фондларнинг қўшимча ўсиш коэффициентини:

6)Асосий фондлар сафини тўлдириш коэффициентини:

7) Асосий фондларни ҳисобдан чиқариш коэффициенти:

8)Асосий фондларнинг эскириш коэффициентини: а) йил бошидаги:

Б) йил охиридаги:

9)Асосий фондларнинг яроқлилик коэффициентини: а)йил бошидаги:

Б) йил охиридаги:

Мавзу: Асосий ва айланма капитал статистикаси

Режа:

• 1. Асосий капитал, уларни таснифлаш ва баҳолаш усуллари.
• 2. Асосий фондларнинг баланслари, уларнинг ҳолати ва такрор ишлаб чиқариш ко`рсаткичлари.
• 3. Миллий бойликнинг кенгайтирилган контсептсияси: табиий ва инсон капитали статистикаси муаммолари

1.Асосий капитал, уларни таснифлаш ва баҳолаш усуллари Миллий бойликнинг асосий компонентларидан бири асосий капитал ҳисобланади. Асосий капитал бу – маҳсулот ишлаб чиқариш, бозор ва нобозор хизматлар кўрсатиш учун узоқ давр, лекин бир йилдан кам бўлмаган муддатда бир неча маротаба ёки доимо ишлатиладиган ишлаб чиқарилган активлардир. Асосий капитал таркибига узоқ муддатда ишлатиладиган муайян турдаги товарлар киритилмайди: майда асбоб-ускуналар ва инвентарлар, баъзи ҳарбий анжомлар (вайрон қилиш воситалари ва уларни элтиб бериш воситалари), уй хўжалиги томонидан сотиб олинган ва пировард истеъмоли учун фойдаланиладиган машиналар ва жиҳозлар (автомобиллар, мототсикллар, велосипедлар, мебел, маиший техника) асосий капитал таркибига киритилмайди. Аммо, улар ишлаб чиқариш мақсадларида фойдаланилса – асосий капитал таркибига киритилади.