Мавзу: Менежментнинг ривожланиш тарихи ва хозирги холати. Менежментнинг назарий асослари

1.Илмий менежмент мактаби (1885-1920 йиллар)

• Вазифани бажаришнинг мақбул усулларини топиш мақсадида илмий таҳлилни қўллаш.
• - Вазифани бажарувчи энг мақбул ходимни танлаш ва унинг ўқитилишини таъминлаш.
• - Вазифани самарали бажарилишини таъминловчи ходимларни зарур ресурслар билан таъминлаш.
• - Юқори меҳнат унумдорлигини таъминлаш мақсадида ходимларни мунтазам рағбатлантириб туриш.

• Фредерик Тэйлор

2.”Мумтоз (маъмурий)” менежмент мактаби (1920-1930 йиллар)

• - Бошқарув принципларини ривожлантириш.
• - Бошқарув функцияларини баён этиш.
• - Ташкилотни ялпи бошқаришда системали ёндошувни асослаш.

• Анри Файоль

	Тамойиллар	Изоҳ
	2	3
1.	Меҳнат тақсимоти	- Ихтисослашув натижасида кўп миқдорда ва юқори сифатли маҳсулот ишлаб чиқарилади. Бунга эътибор қаратилиши лозим бўлган мақсадлар сонини кескин қисқартириш эвазига эришилади
2.	Ваколат ва масъулият	- Ваколат-бу буйруқ бериш учун берилган ҳуқуқ. Масъулият эса бунинг акси. қаерда ваколат берилган бўлса, ўша эрда масъулият вужудга келади
3.	Интизом	- Интизом раҳбар билан ходим ўртасида ўзаро ҳурматни, қулоқ солишни талаб қилади. Шартномаларнинг сўзсиз бажарилишини тақозо этади.
4.	Яккабошчилик	- Ходим бевосита бошлиғидан буйруқ олиши керак.
5.	Йўналишнинг бир хиллиги	- Ягона мақсад доирасида фаолият кўрсатаётган ҳар бир гуруҳ, ягона режа асосида ишлаши ва битта раҳбарга эга бўлиши керак.
6.	Шахсий манфаатларни умумий манфаатга бўйсундириш	- Алоҳида ходим ёки гуруҳнинг манфаатлари бир-бирига зид келмаслиги керак.
7.	Ходимларни тақдирлаш	- Ходимларнинг ишончини қозониш ва уларнинг ҳамдардлигини ошириш учун уларга адолат юзасидан барча меҳнатига ҳақ тўлаш лозим.
8.	Марказлашиш	- Ҳамма ўз ўрнида бўлиши ва ўз бурчини адо этиши лозим.
9.	Бошқарувдаги иерархия	-Бунда қуйи даража юқоридан назорат қилинади ва юқорига бўйсунади.
10.	Тартиб	-ҳамма ўз ўрнида бўлиши ва ўз бурчини адо этиши лозим.
11.	Адолат	-Ташкилотда адолатнинг ҳукм суриши-бу қонуннинг устуворлиги билан раҳмдилликнинг уйғунлашуви.
12.	Ходим учун иш жойининг доимийлиги	- Юқори даражадаги қўнимсимзлик ташкилот фаолияти самарадорлигини пасайтиради. Ўз иш жойини мустаҳкам эгаси бўлиш ҳаракатида бўлган оддий раҳбар бир жойда муқим ишлашни истамайдиган истеъдодли раҳбардан минг чандон яхши.
13.	Ташаббус	-Ташаббус-бу том маънода режани ишлаб чиқиш ва унинг ўз вақтида бажарилишини таъминлашдир.
14.	Корпоратив руҳ	-Иттифоқ-бу куч. У эса ходимлар ўртасидаги ҳамжиҳатликнинг ва манфаатларнинг ҳамоҳанглашуви натижаси бўлиши мумкин.