|
MAVZU:MAXSUS CHIDAMLILIKNI TARBIYALASH USULLARI
REJA:
KIRISH
1. Chidamlilikni tarbiyalash usullari
2. Chidamlilikning maxsus turlarini tarbiyalash usullari
3 .Jismoniy mashqlar intensivligi
4. Chidamlilikning o'ziga xos turlarini tarbiyalash usullari
5. Chidamlilikning rivojlanish darajasini aniqlash va baholash uchun nazorat mashqlari .
XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
KIRISH
Chidamlilik inson tanasining umumiy mulki bo'lib, u mehnat, sport va jangovar faoliyatda aniq namoyon bo'ladi.
Biz yashayotgan davr barchamizdan yuqori samaradorlik, kuch-quvvat, ravshanlik, tashabbuskorlikni talab qiladi - jismoniy tarbiyasiz tarbiyalashning iloji yo'q. Uzoq vaqt davomida insonning kuch, moslashuvchanlik va tezlik bilan bir qatorda jismoniy fazilatlari asosiylaridan biri bo'lgan chidamlilikning o'rni va ahamiyati e'tiborga olinmagan va oshkor etilmagan. Chidamlilikni muntazam, tizimli va qat'iyatli rivojlantiruvchi nafaqat uzoq masofalarda g'alaba qozonishni orzu qiladigan stayer (va, albatta, istisnosiz har qanday sportchi), balki har bir aqlli odam bo'lishi kerakligi unutildi:
Yaxshi salomatlik poydevorini qo'ying - yurakni mustahkamlang va jismoniy tayyorgarlikni yaxshilang - kundalik vazifalarni energiya va aniqlik bilan, ortiqcha charchoqni boshdan kechirmasdan bajarish qobiliyatiga ega bo'ling, yuqori samaradorlik zaxiralarini yarating;
Metabolizmni yaxshilash, tana vaznini normallashtirish;
Asab tizimini mustahkamlang, optimizm va yaxshi kayfiyat bilan to'ldiring;
Faol hayotni uzaytiring va ijodiy uzoq umr ko'ring.
Ming yillar davomida ajdodlarimizning omon qolish sharti aynan chidamlilik bo'lgani bejiz emas. Oziq-ovqat olish, dushmanlardan himoyalanish, keyin esa ibtidoiy mehnat faoliyati kun davomida deyarli uzluksiz mushak ishi bilan bog'liq edi. Evolyutsiya jarayonida inson, uning asab va gormonal tizimlari, metabolizmi intensiv jismoniy mehnatga moslashgan. Sog'lom bo'lish uchun jismoniy faoliyat inson uchun ovqatlanish, dam olish, uxlash kabi zarurdir.
Tez yurish, yugurish, chang'i uchish, velosipedda yurish, suzish, eshkak eshishning har xil turlari kabi chidamlilik mashqlari ta'siri ostida tanada charchoqqa qarshi turish va turli xil yuklarga - jismoniy, hissiy va hissiy yuklarga bardosh berish qobiliyatini ta'minlaydigan chuqur qayta qurish sodir bo'ladi. , aqliy. Albatta, aytaylik, tokarning ish samaradorligi, o‘qituvchining pedagogik mahorati, tadqiqotchining yutuqlari va ularning yugurish yoki suzishdagi ko‘rsatkichlari o‘rtasida bog‘liqlik izlash soddalik bo‘lardi. Ammo shuni bilishingiz kerakki, chidamlilikni rivojlantirish orqali inson o'z sog'lig'ini mustahkamlaydi va bu har qanday sohada muvaffaqiyatli faoliyatning muhim shartidir .
Jismoniy siyosiy va ma’naviy o’zgarishlar umuminsoniy qadriyatlar tizimida yangilanish, insonning barcha shaxsiy extiyojlari, talablari va ma’nfaatlari birinchi o’ringa ko’tarilayotganini, ayniqsa o’sib kelayotgan yosh avlodlarning ma’naviy- axloqiy va jismoniy imkoniyatlari yanada oshayotgani bugungi kunda sir emas. Jamiyatda sog’lom turmush tarzini shakllantirish, aholi salomatligini mustahkamlsh, jismonan sog’lom, ma’nan boy yosh avlodni tarbiyalash, aholini jismoniy tarbiya va sport bilan keng jalb etishni keng jalb etishni ta’minlashga yo’naltirishda yurtboshimiz tomonidan bir qancha qarorlar va farmonlar ishlab chiqildi. Shu munosabat bilan yangi insonni tarbiyalashning murakkab va ko’p qirrali muommosining muxim yo’nalishi xar bir kishida o’z sog’lig’i to’g’risida o’zi qayg’urish madaniyatni singdirishdir. Uni tarkib topish uchun oila, maktabgacha muassasalar, maktab, o’rta maxsus kasb xunar ta’lim tizimi, maxalla, sog’liqni saqlash, jismoniy tarbiya va sport tizimlarining xodimlari butun kuch quvvatini, g’ayratini ishga solib, bolaning ongiga yoshlikdan jismoniy tarbiyaga bo’lgan muxabbatni singdirib qo’yishlari darkor. 2018 yil 28 dekabrda O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning Oliy majlisga murojaatnomasida “…jamiyatda sog’lom turmush tarzini qaror toptirish, jismoniy tarbiya va sportni yanada ommalshtirish dolzarb vazifadir.Sportni jadal rivojlantirish, xalqaro musobaqalarda yuksak natijalarga erishgan sportchilarni rag’batlantirish va qo’llab quvvatlashga bundan buyon ham kata ahamiyat beramiz”.Oxirgi yillarda Respublikamizda eng asosiy, muhum vazifalardan biri ommoviy sportni rivojlantirish masalasi turadi. Mustaqil O’zbekistonning ma’naviy sog’lom avlodlarni, bo’lajak vatanparvarlarni tarbiyalash vazifasi pirovard o’qituvchilar, mutaxassislar zimmasiga tushadi.Jismoniy fazilatlar deganda insonning faol harakat faoliyatini amalga oshirishga jismoniy tayyorligini ifodalovchi biologik va aqliy xususiyatlarining ijtimoiy jihatdan aniqlangan ma'lum bir to'plami tushuniladi.
Shaxsning har qanday xususiyatlari insonning etakchi funktsiyalariga asoslanadi, ular asosan mos keladigan vosita faoliyatining morfologik, fiziologik, biokimyoviy va aqliy jarayonlarining o'zaro ta'siri, shu jumladan mashg'ulot va raqobatbardosh, biz individual mushaklar, ichki organlar yoki organlar bilan shug'ullanmaymiz. biokimyoviy reaktsiyalar, lekin motor funktsional tizimi (DNS) bo'lgan yaxlit tirik organizm bilan.
Asosiy jismoniy sifatlarga quyidagilar kiradi: jismoniy kuch, tezlik, chidamlilik, moslashuvchanlik, epchillik. (3)
Chidamlilik- bu kasbiy faoliyatni ta'minlash va ishni bajarish jarayonida yuzaga keladigan charchoqqa qarshi turish uchun zarur bo'lgan belgilangan yuk kuchini saqlab turish qobiliyati. (1)
Chidamlilikning turlari ham bor: umumiy va maxsus.
Umumiy chidamlilik- bu tananing o'rtacha intensivlikdagi yuqori samaradorlik bilan uzoq muddatli ishlash qobiliyatini belgilaydigan va har xil turdagi kasbiy yoki sport faoliyatida mehnat qobiliyatining namoyon bo'lishi uchun o'ziga xos bo'lmagan asosni tashkil etadigan funktsional imkoniyatlar to'plami. (1)
Umumiy chidamlilik hayotni optimallashtirishda muhim rol o'ynaydi, jismoniy salomatlikning muhim tarkibiy qismi bo'lib xizmat qiladi (5) U maxsus chidamlilikning o'ziga xos turlarining yakuniy natijasi sifatida ham shakllanishi mumkin, u vegetativ tizimlarning funksionalligi bilan belgilanadi. tana (CVS, nafas olish), shuning uchun u aerob deb ataladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
