Мавзу: Мавзу: Радиация ва ҳаёт. Радиоактивлик ва рентген нурларнинг кашф этилиш тарихи

РАДИОБИОЛОГИЯ СОҲАСИДА ТАДҚИҚОТ ОЛИБ БОРГАН ОЛИМЛАР:

• Радиобиология фани ривожланишининг ушбу босқичида И.П.Пулюй, И.Р.Тарханов, Е.С.Лондон, Л.Хальберштадтер, Ж.Осгоуд, П.Броун, Г.Е.Альберс–Шонберг, Г.Хейнеке, Ж.Бергонье, Л.Трибондо каби олимлар радиацион нурланишни тавсифлаш ва унинг биологик организмларга таъсирини ўрганиш йўналишида экспериментал тадқиқотлар олиб боришган.
• Радиобиология фан соҳаси шаклланишининг бошланиши санаси сифатида 1896 – йилда физилог Иван Романович Тарханов (Россия) томонидан рентген нурланишининг бақа ва ҳашаротлар организмига таъсирини ўрганиш бўйича дастлабки тадқиқотлар амалга оширилиши ва бу нурланиш турининг нафақат организм ички органларини фототасвирга олишда муҳим ўрин тутиши, балки тирик организмларда ҳаётий функцияларга ҳам сезиларли таъсир кўрсатиши тахмин қилиниши вақти қайд қилинади.

II-БОСҚИЧ

• II босқич – (1922–1945–йиллар) бу даврда радиацион нурланишнинг биологик таъсирини тавсифлаш, ионлаштирувчи нурланишнинг мутаген таъсирини ўрганишнинг давом эттирилиши, радиацион генетика соҳасининг ривожланиши, радиацион нурланишнинг моддага ютилишини миқдорий тавсифлаш ишлаб чиқилиши амалга оширилган. Бу йўналишда Ф.Дессауэр, Л.Грэй, Н.В.Тимофеев–Ресовский, А.М.Кузин, Д.Э.Ли, Б.Н.Тарусов, Н.М.Эмануэль, К.Циммер, Г.А.Надсон, Г.С.Филиппов, Г.Мёллер, Л.Стадлер каби олимлар тадқиқот олиб боришган.
• Шунингдек, бу босқичда 1934–йилда Ирен Кюри ва Фредерик Жолио–Кюри томонидан ядро реакцияси давомида изотоп аниқланиши эса – суъний радиоактивлик ҳодисасининг ўрганилиши тарихи бошланишини белгилаб беради.

III- БОСҚИЧ

• (1945–йилдан 1986–йилгача) – яъни, 1945–йилда «Хиросима–Нагасаки» фожеасидан кейинги давр, бу давр радиацион нурланишнинг биологик таъсир механизмларини аниқлаш ва унга қарши кураш воситаларини ишлаб чиқиш даври ҳисобланади. Бу босқичда радиацион нурланишнинг барча тузилиш даражаларидаги биологик тизимларга таъсир механизмлари ўрганилган, радиацион нурланишга қарши усуллар ишлаб чиқилган, тиббиёт амалиётида радиацион диагностика ва радиацион терапия усуллари жорий қилинган.