Mavzu: Matematika o’qitishda tenglamalar va tengsizliklar metodi Maqsad

Laboratoriya mashg’uloti
Bajardi: MO’M-19/4 guruhi talabasi Saydaliyev Azamat


Mavzu: Matematika o’qitishda tenglamalar va tengsizliklar metodi
Maqsad: 1. Matematik modellashtirish va tenglamalar, tengsizliklar o’rtasida aloqa o’rnatish.
2. Tenglamalar va tengsizliklar metodini shakllantirish.
Vosita: Tenglama va tengsizliklar tuzib echiladigan masalalar to’plami.


Asosiy mazmuni.
Tenglama va tengsizliklar ko’pgina fizik, ximiya xodisalarini matematik modeli bo’lganligi uchun fizik, ximik va boshqa masalalar echimi tenglama va tengsizlarechilishiga olib keladi.
Tenglama va tengsizliklarni mazmuni quyidagicha aniqlanadi:
1. Quyidagi kattaliklar ya’ni: vaqt, yo’l va tezlik, ish hajmi va ish samaradorligiga, mahsulotning tannarxi, soni va narxi orasidagi bog’lanishlarni bilish.
2. Masalalarni «echish modeli» bo’yicha turlarga ajratish, ya’ni: tenglama tuzishga, tengsizlik tuzishga, tenglamalar sistemasi, tengsizliklar sistemasini tuzishga doir .
3. Yana berilgan funktsiyani intervalda eng katta, eng kichik qiymatlarini topishga qaratilgan masalalar mavjud.


Tenglama va tenglamalar sistemasi metodi bilan yechiluvchi masalalarga namunalar:

1. 
   Uzunliklari har xil bo’lgan 8 ta yog’och berilgan. Ularning o’rtacha uzunligi 10 dm ga teng. Shu yog’ochlarga yana bitta yog’och qo’shildi. Natijada ularning o’rtacha uzunligi 12 dm ga tengbo’ldi. Qo’shilgan yog’ochning uzunligini aniqlang.
   
2. 
   Raqamlari yig’indisining uchlanganiga teng ikki xonali sonni toping.
   
3. 
   Otasi 40, o’g’li 16 yoshda. Necha yildan keyin otasi o’g’lidan 2 marta katta bo’ladi?
   
4. 
   Qisqarmaydigan oddiy kasrning maxraji suratidan 11 taga ko’p. Agar kasrning suratiga 167 ni, maxrajiga 13 ni qo’shsak, berilgan kasrga teskari kasr hosil bo’ladi. Berilgan kasr maxrajini toping.
   
5. 
   Anvar bir son o’yladi, bu songa birni qo’shib, so’ngra uni 2 ga ko’paytirdi, ko’paytmani 3 ga bo’ldi va bo’linmadan 4 ni ayirdi, natijada 5 hosil bo’ldi. Anvar qanday son o’ylagan?