Mavzu: Marketing va uning asosiy vazifalari

`

Mavzu: Marketing va uning asosiy vazifalari

M U N D A R I J A :

Kirish………………………………………………………………………………………………………4

1-bob. Marketingni qo’llash zarurati va taraqqiyoti

1. 
   Marketing-iqtisodiy kategoriya sifatid………………………………………….7
   
2. 
   Marketing nazariyasi konsepsiyasi va uning evalutsiyasi…………….11
   
3. 
   Marketing-miks: moxiyati va tartibi…………………………………………….15
   

2-bob. Marketingni korxona faoliyatida qo’llash imkoniyatlari

1. 
   Korxonalarda marketing elementlarini qo’llash samaradorligi llklklklklklkkk llko’rsatkichlari…………………………………………………………………………19
   
2. 
   Tovarni xarakatlantirishda reklamaning roli……………………………22
   
3. 
   Marketing tatqiqotlarini amalgam oshirish bosqichlari…………..26
   
4. 
   --------------NING marketing faoliyati taxlili……………………………..28
   

Xulosa…………………………………………………………………………………….30

Foydalanilgan adabyotlar ro’xati…………………………………………….32

Tayanch iboralar…………………………………………………………………….33

Ilovalar………………………………………………………………………………….34


Kirish

Marketing — bozorda vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlami

faollashtirish uslublarini, tovarlami ishlab chiqarish hamda realizatsiya qilish
muammolarini kompleks, tizimli yechish uslublarini bozorda vujudga
keladigan o'zgarishlarga tezda moslashish, iste'molchilarga tabaqali
yondoshish, raqobatdosh yangi tovarlami vujudga keltirish va ulami ishlab
chiqarishni tashkil etish, konyunkturani o'rganish va bashorat qilish hamda
ta'sirchan rekiamani rivojlantirish masalalarini o’rganishni o'z oldiga maqsad
qilib qo'ygan. Marketing fani xo'jalik yurituvchi subyektlami bozorda iqtisodiy
maqsadlarga erishish quroli (ya’ni foyda oladigan bozorlar hissasiga erishish)
sifatida qarashga alohida e'tibor beradi. Ushbu fan raqobatni, iste'molchi
xulq-atvorini, tovami sifati, uning raqobatbardoshligi, ragЪatlantirishni,
rekiamani va bozomi chuqur o’rganadi.
Marketing bu nafaqat falsafa, fikrlash tarzi va iqtisodiy tafakkur
yo'nalishi, balki ayrim firma, kompaniya va butun iqtisodiyot bo’yicha
amaliyot faoliyati hamdir.
Amerika va boshqa barcha xorijiy davlatlar adabiyotlarida keltirilgan
marketing ta’rifida, uning konsepsiyasi bosh tamoyili — iste'molchiga,
ya’ni "ayrim shaxslar va tashkilotlar ehtiyojini qondirishga” qaratilgandir.
Qisqacha aytganda, marketingning ijtimoiy asosini insonlar ehtiyojini
qondirishdan iborat desa bo’ladi.
Iqtisodiyot, biznes va tijorat sohasi bo'yicha tayyorlanayotgan
mutaxassisliklar uchun marketing kursi, bozor faoliyatini metodologik
asoslarini, korxonalaming bozordagi harakati va holatini, faol assortiment
siyosatini, narx, oldi-sotdi, reklama, iste'molchilami o'rganish, tomonlar
bilan munosabatlarga kirishish, tijorat qaltisligini o'rganadigan fandir.
Marketing fani keng qirradagi oliy ma'lumotli iqtisodchilarni
shakllantiradigan asosiy mutaxassislik fanlardan biri hisoblanadi.
Marketingning bosh vazifasi talabalaiga marketingni asosiy uslublarini hamda
tamoyillarini o’rgatishdan iboratdir.
Mamlakatimizda olib borilayotgan iqtisodiy islohotlar natijasida so’ng iyillarda iqtisodiy islohotlaming eng muhim ustuvor masalasi etib bozor
islohotlarini chuqurlashtirish va iqtisodiyotni yanada erkinlashtirishdan iborat deb belgilangan. Marketing — bozorda vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlarni
faollashtirish uslublarini, tovarlami ishlab chiqarish h?* >ia realizatsiya qilish
muammolarini kompleks, tizimli yechish uslublarini bozorda vujudga
keladigan o’zgarishlarga tezda moslashish, iste’molchilarga tabaqali
yondoshish, raqobatbardosh yangi tovarlami vujudga keltirish va ulami
ishlab chiqarishni tashkil etish, konyunkturani o’rganish va bashorat qilish
hamda ta’sirchan rekiamani rivojlantirish masalalarini o’rganishni o’z oldiga
maqsad qilib qo’ygandir. “Marketing” fani xo’jalik yurituvchi subyektlami
bozorda iqtisodiy maqsadlaiga erishish quroli (ya’ni foyda oladigan bozorlar
hissasiga erishish) sifatida qarashga alohida e’tibor beradi. Marketing fani
raqobatni, iste’molchi xulq-atvorini, tovarni sifati, uning
raqobatbardoshligi, rag’batlantirishni, rekiamani va bozomi chuqur
o’rganadi.
Marketing mazmuni va terminologiyasi yangilanib boradi, lekin ular
boshdan ayirboshlash jarayoni, tovar-pul munosabatlari paydo bo’lishi,
sotish shakllarini rivojlanishi hamda iste’molchilami tovar va xizmatlar
bilan o’zaro harakati bilan bog’lanadi. Marketing faoliyati tadbirkorlik
faoliyatining asosini tashkil etadi. Respublikamizda iste’mol bozorining sifatli,
raqobatbardosh mahsulotlar bilan to’ldirishda tadbirkorlikning o’mi kattadir.
Mamlakatimiz Prezidentining Oliy Majlis qonunchilik palatasi va
Senatining qo'shma majlisidagi ma'ruzasida asosiy strategik vazifamiz
demokratik qurilish va fuqarolik jamiyatini shakllantirish, bozor islohotlarini
chuqurlashtirish va iqtisodiyotni erkinlashtirish yo’lida samarali, bosqichmabosqich va izchil borish ekanligi ta'kidlangan edi. Shuningdek, ushbu
ma'ruzada 2005 yilda iqtisodiy islohotlami amalga oshirishning eng muhim
ustuvor vazifalaridan etib quyidagilar ko’rsatilgan:
-asosiy ustuvor masala — awalgidek, bozor islohotlarini chuqurlashtirish va yanada erkinlashtirishdan iborat;
-ikkinchi ustuvor masala- xususiy tarmoqning jadal rivojlanishini,
uning mamlakat iqtisodiyotidagi ulushi ko’payishini ta'minlash;
-uchinchi ustuvor masala — kichik biznes va fermerlikni rivojlantirish
borasidagi ishlarni chuqurlashtirish va ko’lamini kengaytirishdan iborat;
-to’rtinchi ustuvor masala — bank va moliya tizimlaridagi islohotlami
chuqurlashtirish;
-prinsipial muhim masala— soliq siyosatini yanadatakomillashtirishdan
iborat.1
Tadbirkorlik faoliyatida qaror qabul qilish va uni ishlab chiqishda
tadbirkorlikning samarali vositasi hamda asosi bo’lib marketing hisoblanadi
hamda tadbirkorlik faoliyatini boshqarish tizimida, uni tashkil etishda,
rejalashtirish va nazorat qilishda muhim ahamiyat kasb etadi. “Ay-si-ay”
konsemi boshqaruvi raisi Djon Xarvi Djons tadbirkorlikda marketingni
o’mini tavsiflab shunday deydi: “Marketing tadbirkorlikning tayanch
omilidir. Bu nafaqat yoqilg’i, balki kema kompasidir”.2
Marketing elementlarining paydo bo’lishi XVII asming o’rtalariga borib
taqaladi. Bu davrgacha tovarlami natural ayiiboshlashni turli shakllari paydo
bo’ldi, keyinchalik marketing faoliyatini birinchi elementlari, ya’ni reklama,
narx, sotish kabilami rivojlanishi kuzatildi.
1-bob. Marketingni qo’llash zarurati va taraqqiyoti

1.