Mavzu Markaziy Osiyodagi o’rta asr falsafasi. G’arbiy Yevropa o’rta asr va yangi davr falsafasi

153-19-guruh talabasi Normurodov Dostoning falsafa fanidan Mavzu Markaziy Osiyodagi o’rta asr falsafasi. G’arbiy Yevropa o’rta asr va yangi davr falsafasi mavzusida tayyorlagan taqdimoti

Reja:

• Markaziy Osiyodagi o’rta asr falsafasi.
• G’arbiy Yevropa o’rta asr va yangi davr falsafasi.
• XVI asrdan XX asr boshlarigacha O’zbekistondagi ijtimoiy –
• falsafiy tafakkur

O’rta asrlarda ilg’or falsafiy fikrlarning rivojlaniishida Xorazmiy, Forobiy, Beruniy, Ibn Sino, Umar Xayyom, A. Navoiy kabi mashxur mutafakkirlarning roli kattadir. Buyuk mutaffakir Forobiy (878-950 yillar) 200 dan ortiq asar yozgan. U o’zining falsafiy qarashlarida o’z zamonasi uchun eng ilg’or fikrlarni olg’a suradi. Biroq uning dunyoqarashi idealistik dunyoqarashdan xolis bo’la olmagan. Forobiy dunyoning, koinotning paydo bo’lishida ollox boshlang’ich rol o’ynagan deb e’tirof qilgan bo’lsa-da, tabiat vujudga kelgach, u mustaqildir. Uning fikricha, materiya abadiy, uning oxiri yo’q, makonda xam, zamonda xam cheksiz va chegaralanmagan degan materialistik fikrni olg’a surgan edi. Forobiy o’zining ‘’Ideal shaxar axolisining fikrlari’’ asarida ilg’or ma’rifatparvarlik g’oyalarini olg’a suradi. Uningcha, davlat odamlarning talablarini birgalikda, ijtimoiy tarzda qondirish uchun vujudga keltirilgan tashkilotdir. Shunisi muximki, Forobiy o’sha vaqtdagi odamlar orasidagi tengsizlikni ko’rish bilan birga uni tanqid xam qildi. O’rta asr davrida bunday fikrlar bilan chiqish juda katta jasorat edi.