Mavzu: Ma'naviyat va iqtisodiyot, ularning o'zaro munosabatlari Reja

Tarakkiyotning uzbek modeli.

PrezidentI.A.KarimovMustaqillikka erishilgandan so'ng O'zbekiston taraqqiyotning bozor iqtisodiyoti yo'liga o'tishi tanlab oldi. Albatta, bu yerda yetakchi davlatlarning bozor iqtisodiyotiga o'tish shart-sharoitlar, uslublari tanlab olinmadi, balki iqtisodiyotni isloh qilishning tomonidan belgilangan, o'zbek xalqi mentalitetidan kelib chiqqan holdagi tamoyillari belgilab olindi. Bu tamoyillar quyidagilardan iborat:

1. Iqtisodiyotni siyosatdan ustunligi.(Yevropa mam-tlari va AQSH)

2. Davlat bosh islohotchi. (Yaponiya va Shvetsiya).

3. Qonun ustivorligi. (Yevropa mam-tlari va AQSH)

4. Kuchli ijtimoiy siyosat. (Yevropa mam-tlari aholisining 80% o'ziga to'q, xususan Shvetsiyada.)

5. Bozor munosabatlariga bosqichma-bosqich o'tish. (!!! Shok terapiyasi).

Aniq-ravshan tarixiy, ijtimoiy-iqtisodiy, milliy-ruhiy, demografik, tabiiy-iqlim va boshqa sharoitlarni, mintaqalar farqini inobatga olinmasdan turib xo'jalik yuritish tizimi inqirozga uchrashi muraqqardir. Bunga ulkan salohiyatga ega bo'lgan sobiq ittifoq iqtisodiy tizimining inqirozini misol qilib keltirishimiz mumkin.

«o'zbek modeli»Iqtisodiyotni isloh qilishning ijtimoiy yo'naltirilgan bozor iqtisodiyotini barpo etishdan iborat bo'lib, respublikaning o'ziga xos xususiyatlarini hisobga oladigan, o'zbek xalqining o'tmishi, hozirgi kuni va kelgusi taraqqiyotiga to'la mos keladigan yangicha andozadir. Dunyoda bir-biriga o'xshamaydigan insonlar topilmaganidek, ikkita bir-biriga o'xshash davlat ham mavjud emas. Agar biror mamlakatning iqtisodiyot sohasidagi ishlaridan aynan nusxa olinsa mamlakatning o'ziga xos shart-sharoitlari, imkoniyatlari, ko'p yillar davomida tarkib topgan iqtisodiy va ma'naviy aloqalari e'tibordan chetda qoladi, bunga esa yo'l qo'yish mumkin emas.

Iqtisodiyot va ma'naviyat masalalari o'zaro chambarchas bog'liq. Ma'naviyatni yuksak bo'lishining asosini iqtisodiyot tashkil etadi. Bu degani avvalambor iqtisodiy muammolarga e'tibor berish ma'naviyat masalalari chetga surib qo'yilishi kerak degan xulosani keltirib chiqarmaydi.

Ma'naviyatsiz jamiyatni mavjud bo'lishi mumkin emas. Ma'naviy zalolatga yuz tutgan ko'pgina imperiyalarning, xususan Rim va Vizantiya, Mo'g'ullar imperiyasi, Xitoydagi Sin` va Xan imperiyalari, yunon shahar davlatlari, Shimoliy Amerikadagi Maya sivilizatsiyasi, Jan.

Amerikadagi Attseklar sivizilatsiyasi, Buyuk Misr fir'avnlarini misol qilib keltirish mumkin. Xususan Xorazmshohlar, Temuriylar imperiyalarining qulashi ham misol bo'la oladi.