Mavzu: Ma’lumotlarni axborot modellari faktografik, relyatsion, ierarxik tarmoqli axborotlarni yaratish bosqichlari. Ishning maqsadi

MAVZU:
Ma’lumotlarni axborot modellari faktografik, relyatsion, ierarxik tarmoqli axborotlarni yaratish bosqichlari.
Ishning maqsadi: Ma’lumotlarni axborot modellari faktografik, relyatsion, ierarxik tarmoqli axborotlarni yaratish bosqichlari xaqida ma’lumot berish.
Nazariy qism:
Kompyuterda qayta ishlanadigan ma’lumotlarni o’z ichiga kundalik turmushda ishlatiladigan barcha axborotlarni oladi. Albatta, turli kasb egalari o’zlariga kerak bo’lgan ma’lumotlar bilan ish yuritadi.Bunday belgilarning asosiylari sonli(raqamli) va belgili(matnli) axborotlar hisoblanadi. Ko’pgina tizimlarda belgili ma’lumotlarning uzunligi 255 belgi bilan chegaralangan bo’ladi. Hozirgi paytda ikki o’lchamli jadvallardan, ba’zi tizimlardan belgili ma’lumotlar qiymati sifatida uzunligi 30 yoki 40 belgi bo’lgan biror turdagi fayl nomini yozish imkoniyati mavjud. Ierarxik tizim jadvallardan tashkil topgan bo’lib unda axborotni izlash jarayoni oldindan berilgan tartibda ko’rib chiqiladi.iyerarxik tizimda elementlarni joylashtirishda dasturlashgan tartib mavjud. Har bir guruhda biror element asosiy, qolganlari unga nisbatan ikkinchi darajali xususiyatga ega bo’ladi. Kerakli elementni tanlash ma’lum ketma- ketlikda olib boriladi. Ma’lumotlarni daraxtsimon joylashishiga ma’lumotlarni ierarxik modeli deyiladi. Relyatsion tizim 1970- yilda IBM firmasining xodimi E.F.Kodd tomonidan taklif etilgan bo’lib, hozirgi paytda eng ko’p tarqalgan tizimlar qatoriga kiradi. Chunki bu tizimda ma’lumotlar orasida eng qulay bog’lanishlarni amalga oshirish mavjud.Ma’lumotlarni jadval ko’rinishida saqlashga ma’lumotlarning relyatsion madeli deyiladi. Relyatsion tizimdagi elementlar shajaraning yo’qligi tufayli bu qulaylikka erishadi. Faktografik tizimda ma’lumotlar tasvir ko’rinishida namoyon bo’ladi. Grafika 3 turga bo’linadi:

1. 
   Rastorli grafika
   
2. 
   Vektorli grafika
   
3. 
   Fraktal grafika
   

Ushbu turlarni o’ziga xos jihatlari mavjud. Rastorli grafika nuqtali grafika hisoblanib tasvir kattalshgan sari unng pixellari ko’rinib tasvir o’z sifatini yo’qotadi. Vektorli grafikada tasvir to’g’ri va egri chiziqlardan tashkil topgan bo’ladi. Ushbu muhitda ishlovchi dastur CorelDraw hisoblanadi. Fraktal grafikada tasvir kodlar yordanida hosil qilinadi. Har bir dasturlash tili muhiti tarkibida grafik rejim mavjud.
Topshiriqlar:

1. 
   Ma’lumotlarni axborot modeli xaqida umumiy ma’lumot bering.
   
2. 
   Faktografik modelni yaratish bosqichlari.
   
3. 
   Relyatsion modelni yaratish bosqichlari.
   

Topshiriqlarni bajarilishi:

1. 
   Topshiriqni bajarilishi
   

Kompyuterda qayta ishlanadigan ma’lumotlarni o’z ichiga kundalik turmushda ishlatiladigan barcha axborotlarni oladi. Albatta, turli kasb egalari o’zlariga kerak bo’lgan ma’lumotlar bilan ish yuritadi.Bunday belgilarning asosiylari sonli(raqamli) va belgili(matnli) axborotlar hisoblanadi. Ko’pgina tizimlarda belgili ma’lumotlarning uzunligi 255 belgi bilan chegaralangan bo’ladi. Hozirgi paytda ikki o’lchamli jadvallardan, ba’zi tizimlardan belgili ma’lumotlar qiymati sifatida uzunligi 30 yoki 40 belgi bo’lgan biror turdagi fayl nomini yozish imkoniyati mavjud. Ierarxik tizim jadvallardan tashkil topgan bo’lib unda axborotni izlash jarayoni oldindan berilgan tartibda ko’rib chiqiladi.iyerarxik tizimda elementlarni joylashtirishda dasturlashgan tartib mavjud. Har bir guruhda biror element asosiy, qolganlari unga nisbatan ikkinchi darajali xususiyatga ega bo’ladi. Kerakli elementni tanlash ma’lum ketma- ketlikda olib boriladi. Ma’lumotlarni daraxtsimon joylashishiga ma’lumotlarni ierarxik modeli deyiladi. daraxtsimon joylashishiga ma’lumotlarni ierarxik modeli deyiladi. Relyatsion tizim 1970- yilda IBM firmasining xodimi E.F.Kodd tomonidan taklif etilgan bo’lib, hozirgi paytda eng ko’p tarqalgan tizimlar qatoriga kiradi. Chunki bu tizimda ma’lumotlar orasida eng qulay bog’lanishlarni amalga oshirish mavjud.Ma’lumotlarni jadval ko’rinishida saqlashga ma’lumotlarning relyatsion madeli deyiladi. Relyatsion tizimdagi elementlar shajaraning yo’qligi tufayli bu qulaylikka erishadi.