Mavzu: mahsulot (ish, xizmat)lar ishlab chiqarish xarajatlari tahlili reja

O‘zbekiston Respublikasining «Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida»gi Qonuni, «Mahsulot (ish, xizmat)lar ishlab chiqarish xarajatlarining tarkibi va moliyaviy natijalarni shakllanish tartibi to‘g‘risida»gi Nizom talablari asosida mahsulot tannarxi bugungi kunda aniqlanmoqda.

Mahsulot tannarxi – shu mahsulotni ishlab chiqarish uchun ketgan barcha bevosita va bilvosita xarajatlarning qiymat ifodasidir.

Bugungi kunda amalda bo‘lgan Nizomga muvofiq mahsulot (ish, xizmat)ni ishlab chiqarish xarajatlari tarkibiga kiradigan moddalar sirasiga o‘zgarishlar kiritilgan. Mahsulot tannarxiga kiritiladigan xarajatlar tarkibini aniqlashdan maqsad:

1. Buxgalteriya hisobi schotida jami xarajatlar to‘g‘rida to‘liq va aniq ma’lumotlarga ega bo‘lish, korxona faoliyatini rentabelligi va bozor iqtisodiyoti sharoitida raqobatbardoshliligini aniqlash.

2. Mahsulot (ish, xizmat)lar tannarxini aniq hisob-kitobini qilish;

3. Mahsulot tannarxiga kiritilmaydigan xarajatlarni alohida tarkiblash va ularni moliyaviy natijaviylikka bog‘lash.

4. Ishlab chiqarish xarajatlarini yuzaga chiqishi va javobgarlik markazlari bo‘yicha hisobga olish va nazorat qilish.

5. Soliq to‘lanadigan bazani aniq hisob-kitobini yurtish va bu orqali ishlab chiqarish xarajatlari hamda korxona sarflarini boshqarishni tashkil etishdan iboratdir.

Iqtisodiyotni modernizatsiya qilish sharoitida xo‘jalik yurituvchi subyektlarning ishlab chiqarayotgan mahsulotlari tannarxini tahlil qilishda boshqaruv tahlilining eng asosiy vazifalari quyidagilar hisoblanadi:

Iqtisodiyotni modernizatsiya qilish sharoitida xo‘jalik yurituvchi subyektlarning ishlab chiqarayotgan mahsulotlari tannarxini tahlil qilishda boshqaruv tahlilining eng asosiy vazifalari quyidagilar hisoblanadi:

• ishlab chiqarish xarajatlarini o‘rganish va ularning holatiga baho berish;

• mahsulot tannarxini pasaytirish bo‘yicha belgilangan rejani bajarilishi va dinamikasini nazorat qilish;

• ishlab chiqarish xarajatlarini iqtisodiy elementi va kalkulatsion moddalari bo‘yicha o‘rganish va ularga baho berish;