Mavzu: Kvant mexanikaning matematik apparati. O’rtacha qiymat va xususiy funksiya va xususiy qiymat

Mavzu: Kvant mexanikaning matematik apparati. O’rtacha qiymat va xususiy funksiya va xususiy qiymat.

Reja:

• Chiziqli va o’zaro qo’shma operatorlar
• Fizik kattaliklarning o’rtacha qiymatlari va operatorlari orasidagi bog’lanish
• Operatorlarning xususiy funksiyalari va xususiy qiymatlari

Chiziqli va o’zaro qo’shma operatorlar

Ma'lumki, moddiy nuqta trayektoriyasini ifodalovchi funksiyalarni aniqlab berish masalasi klassik mexanikaning asosiy masalasini tashkil etadi va bu nazariyada fizik kattaliklar koordinata va vaqtning funksiyasi sifatida tavsiflanadi. Kvant mexanikasida esa vaziyat batamom boshqacha, chunki elektronning koordinata va impulsi, bir vaqtning o'zida aniq qiymatlar qabul qila olmaydigan fizik kattaliklar turiga kiradi. Ikkinchi tomondan kvant nazariyasi klassik mexanikadan farqli ravishda bo'lajak voqealarni aniq aytib bera olmaydi, balki ularni amalga oshish ehtimolligini ko'rsatadi. Shuning uchun ham, bu fikrlarni to'g’ri aks ettirish uchun mutlaqo boshqacha bo'lgan matematik apparatni qo'llashga majbur bo'lindi va bunday nazariya sifatida operatorlar nazariyasi qabul qilindi.