Мавзу: Кредит ва унинг турлари

Фондларнинг айланишида кредитнинг зарурлиги

• Ишлаб чикариш жараёнининг узлуксизлигини:
• моддий;
• мехнат омиллари таъминлайди.
• Ишлаб чикаришнинг бу омиллар билан бир текисда таъминланиши ҳар доим ҳам ўз ечимини топа олмайди.
• Бу масаланинг уз ечимини кредит оркали топилади.
• Кредит товар-пул муносабатлари мавжуд шароитдаги такрор ишлаб чиқариш жараёнининг ажралмас бир қисми бўлиб, товар ишлаб чиқариш кредит муносабатлари вужудга келишининг табиий асоси ҳисобланади.
• Кредитнинг вужудга келишини нафақат ички истеъмол учун товар ишлаб чиқариш доирасидан эмас, балки асосан юридик жиҳатдан мустакил, бир-бирига мулкдор сифатида қарама-қарши турувчи ва иқтисодий муносабатларга киришишга тайёр товар эгалари фаолияти кўрсатаётган муомала доирасидан изланиши лозим.

Иқтисодиётда корхона айланма ишлаб чикариш фондларииинг доиравий айланишини куйидаги формула орқали ифодаланади:

• Иқтисодиётда корхона айланма ишлаб чикариш фондларииинг доиравий айланишини куйидаги формула орқали ифодаланади:
• П - Т ... ИШЛАБ ЧИҚАРИШ ... Т1 - П1
• Айланма фондлар доиравий айланишининг биринчи босқичида (П—Т) пул маблағларининг ишлаб чикариш фондларига айланиши содир бўлади. Бунда мавжуд пул маблагаарига мехнат предметлари ва воситалари сотиб олинади.
• Фондлар айланишининг иккинчи босқичида (Т... Ишлаб чикариш ...Т) ишлаб чикариш жараёни содир бўлиб, бунда тайёр махсулотни яратиш руй беради, махсулот кўрнииши товар куринишини олиб, янги ктшматга эга бултан товар яратилади.
• Учинчи боекдчда (Т1 — П1) тайёр махсулот сотилади. Товар ўзининг бошланғич пул шаклига ўтади, лекин бунда товар ҳам, пул ҳам ўзининг ишлаб чиқариш жараёнидан олдинги холатига нисбатан қиймат жиҳатдан ва микдор
• жиҳатдан ортган ҳодда бўлади.

Кредитнинг объектив зарурлиги такрор ишлаб чикариш жараёнида фондпарнинг доиравий айланиши қонуниятларига асослангандир.

• Кредитга зарурият туғилганда қуйидаги манбалардаги бўш маблаглардан кредит ресурслар сифатида фойдаланиш мумкин.
• Асосий фондларни тиклаш, капитал таъмирлаш учун ажратиладиган амортизация сифатидаги пул маблаглари;
• Товарларни сотиш ва янги моддий ресурсларни сотиб олиш вақтларининг бир бирига мос келмаганлиги туфайли юзага келган бўш пул маблағлари;
• Товарларни сотишдан тушган тушум билаи иш хақини тўлаш вақтлари орасида вактинча бўш туриб қолган пул маблағлари;
• Кенгайтирилган такрор ишлаб чикариш жараёнида йиғиладиган ва капиталлаштириш учун мўлжалланган қўшимча маблағлар;
• Хуқуқий шахс даромадлари натижасида мақсадли жамгармалари ва бошқа буш пул маблаглари.