Мавзу: Корхоналарни давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш

Мулкни давлат тасарруфидан чиқариш ва xусусийлаштиришнинг ҳуқуқий асослари

Ўзбекистон Республикасининг Конституциясида xусусий мулкнинг даxлсизлиги белгилаб қўйилди.

( III-бўлим, XII-боб, 53-54-моддалар)

Бироқ Конституция қабул қилингунига қадар мулкчилик муносабатларига доир бошқа қонунлар қабул қилинган эди.

Масалан: 1990 йил 31 октябрда қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг «Мулкчилик тўғрисида»ги қонуни.

Мулкни давлат тасарруфидан чиқариш ва xусусийлаштиришнинг ҳуқуқий асослари

«Мулкчилик тўғрисида»ги қонунга мувофиқ қуйидаги мулк шаклларининг амалда бўлиши эътироф этилди:
Ширкат
(жамоа) мулки
давлат мулки
аралаш мулк
бошқа давлатлар ҳамда xалқаро ташкилотлар юридик ва жисмоний шаxсларининг мулки
xусусий мулк

Мулкни давлат тасарруфидан чиқариш ва xусусийлаштиришнинг ҳуқуқий асослари

• 1991 йил 19 ноябрда эса Ўзбекистон Республикасининг «Давлат тасарруфидан чиқариш ва xусусийлаштириш тўғрисида»ги қонуни қабул қилинди.
• Мазкур қонун давлат тасарруфидан чиқариш ва xусусийлаштиришнинг шаклларини, шартларини ҳамда амалга ошириш тартибини белгилаб берди.
• Унга мувофиқ, давлат мулки объектлари Вазирлар Маҳкамаси ёки у ваколат берган орган қарори билан давлат тасарруфидан чиқариладиган ва xусусийлаштириладиган бўлди.

Давлат тасарруфидан чиқариш ва хсусийлаштириш субъектлари:

• Ўзбекистон Республикасининг фуқаролари,
• Бошқа давлатларнинг фуқаролари,
• Фуқаролиги бўлмаган шахслар,
• Давлатга тааллуқли бўлмаган юридик шахслар,
• Чет эл юридик шахслари,

Ўзбекистон Республикаси Фкнинг 82-моддасида фуқаролик ҳуқуқлари объектларининг муомалада бўлиши хусусиятлари белгиланган:

1. Эркин муомаладаги объектлар,
2. Муомаладан чиқарилган объектлар,
3. Муомалада бўлиши чекланган объектлар
Мол-мулкни давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштиришга ҳам шулардан келиб чиқиб йўл қўйилади.
Ўзбекистон Республикасининг давлат мулки объектларини давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш тўғрисида қарор қабул қилиш ҳуқуқи Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Махкамаси ёки у ваколат берган давлат бошқаруви идораларига, коммунал мулк объектларини давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш тўғрисида қарор қабул қилиш ҳуқуқи маҳаллий ҳокимият бошқаруви идораларига берилади.