Mavzu Konstruktorlik hujjatlari. Aksonometrik proyeksiyalar

1.3.1. Formatlar. 
CHizma kogozidan tugri va chikindi- siz foydalanish xamda chizmalarni 
saklash kulay bulishi uchun GOST 2.301—68* (ST SEV 1181—78) ga muvofik chizmalar 
chizma kogoziga standartda tavsiya etilgan anik format ulchamlari buyicha bajariladi (2-jadval). 
Listning formati uning tashki kirgogining ulchamlari bilan aniklanadi va chiziladi (1-shakl). 
Ichki ramka tutash yugon chizik bilan chiziladi. Bunda 
uning yukori, ung va past- ki tomonlari tashki ram- kadan 
5 mm, listni tikish uchun chap tomonidan 20 mm masofa 
koldirib chiziladi. Tomonlarining ulchami 841X 
!
189 
mm, yuzasi ! m
2 
ga teng bulgan format, asosiy format deb 
kabul kilinadi va u AO bilan belgilanadi. Xar bir keyingi 
asosiy format undan oldingi formatning uzun tomonini 
teng ikkiga bu- lishdan kelib chikadi (2- shakl). 2- 
jadvaldagi A \ar- fidan keyingi rakam asos kilib olingan 
formatni necha marta bulinganini bildiradi. Zarur bulgan xollarda A5 formatdan foydalaniladi. 
Asosiy formatlardan foydalanish nokulay bulganida kushimcha formatlardan xam foydalaniladi. 
Kushimcha formatlar, for- 
matlarning kiska tomonlarini karrali kupaytirish bilan kosil kilinadi. 
1.3.2.
Asosiy yozuvlar. X,ar bir konstruktorlik xujja- tidagi formatning pastki ung 
burchagiga asosiy yozuv joylashtiriladi. A4 formatning kiska tomonining pastiga (ung 
burchagiga) chizmaning asosiy yozuvi joylashtiriladi (3-shakl). CHizmalardagi asosiy 

---

фаси.
Масалан: Чизди ........................... (талаба)
Текширди ................... (укитувчи)
yozuvlar GOST 2.104 -68* (STSEV 140-74, STSEV 365-76) ga binoan bajariladi. 
Ukuv ishlarida asosiy yozuv kataklari kuyidagicha tuldiriladi (4-shakl): 
1
- katak — detal yoki yigma birlik nomi. 
katak — xujjatning oliygoada kabul kilingan tartibi buyicha belgisi.