Мавзу: Кириш

5.2. Банкларнинг қимматли қоғозлар бозоридаги асосий операциялари ва максади.
Ўзбекистон Республикасининг «Банклар ва банк фаолияти туғрисида»ги қонунига биноан тижорат банкларининг қимматли қоғозлар бозорида қуйидаги операцияларни амалга оширишга рухсат этилган:
- қимматли қоғозлар (вексел, акция, облигациялар, депозит сертификатлар ва бошқалар) чикариш;
- қимматли қоғозларни сотиб олиш, сотиш, сақлаш, улар билан бошқа операцияларни амалга ошириш;
- товар етказиб бериш ва хизмат кўрсатишдан келиб чикадиган талаб хуқуқини олиш, бундай талабларни инкассация қилиш;
- мижозлар ишониб топширган операцияларни: маблағларни жалб этиш ва жойлаштириш, қимматли қоғозларни жойлаштириш, қимматли қоғозларни бошқариш ва хоказо ишларни бажариш;
- фонд бозори иштирокчиларига бу борада банк фаолияти юзасидан маслихатлар бериш.
Банклар фонд бозорида профессионал қатнашчи-инвестицион институт сифатида иш тутади. Банк сиёсати бир йўла кўплаб мақсадларни кўзлаган холда ишларни юритади. Банкларнинг қимматли қоғгозлар бозоридаги фаолиятидан асосий мақсадлари қуйидагилардир:
- қимматли қоғозлар чикариш асосида анъанавий кредит ва ҳисоб-китоб фаолияти юритиш учун қўшимча пул ресурсларини жалб этиш;
- қимматли қоғозларга сарфланган ўз инвестицияларидан банкка тўланадиган фоиз ва двидендлар эвазига ва қимматли қоғозларнинг курс қиймати ошиши туфайли фойда олиш;
- мижозларга қимматли қоғозлар операцияларига доир хизматлар кўрсатишда фойда олиш;
- эркин рақобат асосида банкнинг таъсир сохасини кенгайтириш ҳамда корхона ва ташкилотларнинг капиталларида қатнашиш эвазига янги мижозларни жалб этиш;
- танқис ресурслардан бахраманд бўлиш ҳуқуқини берадиган ва банкники бўладиган қимматли қоғозлар орқали шундай ресурслардан фойдаланиш;
- банкнинг ликвидлик маблағларига қуйилмаларнинг даромадлилигини таъминлаган ҳолда ликвидлик зарурий захирасини сақлаб бориш;
- мижозларнинг қимматли қоғозларни меъёрда олиб-сотишдан ҳамда молиявий таваккалчиликларини қимматли қоғозлар хосилалари билан амалга оширадиган операциялар орқали суғурта қилади.