Mavzu: kimyoviy muvozanat. Reaksiyaga kirishuvchi moddalar konsentratsiyasining, temperaturaning kimyoviy muvozanatga ta’siri

Katalizga oid tajribalar

• Gomogen kataliz.
• Marganets (II) binikmalarnimig marganets (VII) gacha katalitik oksidlanishining tezligini kuzating. Ikkita probirkaga 3-4 ml dan marganets (II) sulfat tuzi eritmasidan quying va 2i li nitrat kislota bilan kislotali muhrtga keltining. Probirkalarning biniga bir tomchi kumush nitrat eritmasidan va har ikkalasiga ammorny persulfat kristallaridan bir chimdimdan qо‘shing. Probirkalarni suvli stakanga tushining. Qaysi probirkada binafsha qizgish rang xosil bо‘ladi? Reaksiya quyidagi tenglama bilan ifodalanadi: 2MnS04+5(NN4)2S208+SN20= 2HMn04+5(NH4)2S04+7H2O
• Nitrat kislotagi reakniyada sarf bо‘lmaydi, u reaksiyaning boshlanishida ma’lum danajada kislotani muhrt hosil kilish uchun golrnadi. Tez boradigan oialiq jarayoi kumush ionlarining maiganets (II) ioni bilan qaytanilishi va qaytadan ammorny peisulfat bilan kumushning oksidlanishidadir. Bu jarayonda qaysi ion katalizator ionini bajaradi?

Geterogen kataliz.

• Geterogen kataliz.
• a) Turli katalizatorlarning vodorod peroksidining katalitik parchalanishiga (2I202 = 2I20 +02) ta’sirini ajralib chiqayotgan kislorod ta’sirida indisokarmin bо‘yog‘ining oksidlanishi natijagida rangsizlanish reaksiyagi agogida kuzating. Uchta probirkaga 10 tomchidan indisokarmin eritmasidan quying. Birinchi probirkaga ozgina marganets (IV) oksididan, ikkinchisiga shuncha qо‘igoshin (IV) okgididan soling. Uchinchisiga etalon sifatida qoldiring. Boshqa uchta probirkaga 3 ml dan 30% li vodorod peiokgid eritmasidan tayyoilang va tezlik bilan xai birini dastlabki bо‘yeqli probirkadanga quying. Uchala probirkalardagi bо‘yoqning iaiggizlanishi uchun sarf bо‘lgan vaqtni aniqlang va olingan katalizatoilarning katalitik ta’sirrni taqqoslab xuloga chiqaring. Reaksiyalarning tenglamalarini yozing
• b) Probirkaga 1-2 ml atsetoi quying. Mis spiralni qizdirib atseton bug‘iga tuting (atsetonga tegmasin!). Mis sprnalining yalliglanishini va atsetonning oksidlanishini kuzating. Reaksiya quyidagicha boradi:
• (SI3)2 -S= O + 302  2SN3SOON + 2NSOON
• Bu reaksiyada qaysi modda katalizator?