Mavzu: keynsning tоvarlar va xizmatlar bоzоridagi makrоiqtisоdiy muvоzanat mоdeli

KEYNS XOCHI

JAMG’ARISHGA O’RTACHA MOYILLIK.

• Avtonom xarajatlarning har qanday o’sishi, ya’ni ΔA = Δ (a+I+G+Xn) mul’tiplikator samarasi hisobiga yalpi daromadlarning ko’proq miqdorga (ΔY) oshishiga olib keladi.
• Avtonom xarajatlar mul’tiplikatori: m = ΔY /ΔA:
• Bu erda: m - avtonom xarajatlar mul’tiplikatori;
• ΔY – muvozanatli YaIMning o’zgarishi;
• ΔA – avtonom xarajatlarning Y o’zgarishiga bog’liq bo’lmagan o’zgarishi.
• Mul’tiplikator - yalpi daromadlar avtonom xarajatlarning dastlabki o’sishi (kamayishi)dan necha marta ortiq o’sganligini (kamayganligi) ko’rsatadi.

AVTONOM XARAJATLAR MUL’TIPLIKATORI.

• Demak iste’molga chegaralangan moyillik qancha katta bo’lsa multiplikator samarasi ham shuncha yuqori bo’ladi.
• Multiplikatorning matematik mohiyati cheksiz kamayib boruvchi geometrik progressiyani anglatadi, ya’ni m=1+b+b1+b2+b3+b4+…+bn, bu erda b=MPC. Tenglikning ikki tomonini b ga ko’paytiramiz: mb=b+b2+b3+b4+…+bn+1

4. Автоном харажатлар мультипликатори.
Автоном харажатларнинг ҳар қандай ўсиши, яъни ΔА = Δ (а+I+G+Хn)
мулътипликатор самараси ҳисобига ялпи даромадларнинг кўпроқ миқдорга (ΔY) ошишига олиб келади.
Автоном харажатлар мулътипликатори мувозанатли ЯММ ўзгаришнинг автоном харажатларнинг ҳар қандай компоненти ўзгаришига нисбатини кўрсатади:
m = ΔY /ΔА:
Бу ерда: m - автоном харажатлар мулътипликатори;
ΔY – мувозанатли ЯИМнинг ўзгариши;
ΔА – автоном харажатларнинг Y ўзгаришига боғлиқ бўлмаган ўзгариши.
Автоном истеъмол ΔСА миқдорга ўсса, бу ялпи харажатлар ва даромадлар (У) нинг ўша миқдорда ўсишига олиб келади. Бу эса, ўз навбатида истеъмолнинг иккинчи марта (даромадлар ошиши ҳисобига) МРС х ΔСА миқдорда ўсишига олиб келади. Кейинчалик ялпи харажатлар ва даромадлар МРСхΔСА миқдорда яна ўсади. Шундай қилиб, «даромад-харажат» кўринишидаги доиравий айланиш бўйича жараён давом этаверади.
ΔСА↑ >AD↑Y↑C↑AD↑Y↑C↑AD↑Y↑ ва ҳоказо.