Mavzu: keynsning tоvarlar va xizmatlar bоzоridagi makrоiqtisоdiy muvоzanat mоdeli

REJALASHTIRILMAGAN INVESTITSIYALAR

• “Haqiqiy investitsiyalar rejalashtirilgan va rejalashtirilmagan investitsiyalar miqdorini o’z ichiga oladi. Rejalashtirilmagan investitsiyalarga tovar – moddiy zahiralariga (TMZ) investitsiyalardagi kutilmagan o’zgarishlar kiradi. Ushbu rejalashtirilmagan investitsiyalar tenglashtiruvchi mexanizm sifatida jamg’arma va investitsiyalar miqdorining o’zaro bir-biriga mos kelishiga olib keladi va makroiqtisodiy muvozanatni ta’minlaydi”.

REJALASHTIRILGAN INVESTITSIYALAR

• Rejalashtirilgan xarajatlarga uy xo’jaliklari, firmalar, davlat va tashqi dunyoning mahsulot va xizmatlarni sotib olishga mo’ljallagan xarajatlari kiradi. Firmalar tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlarni sotishdagi kutilmagan o’zgarishlar tovar moddiy zahirasiga rejalashtirilmagan investitsiyalar qilishga olib kelsa, haqiqiy xarajatlar rejalashtirilgan xarajatlardan farq qiladi.

REJALASHTIRILGAN INVESTITSIYALAR

• Rejalashtirilgan xarajatlar funktsiyasi:

E=C+I+G+Xp

• Dekmak uning grafigi iste’mol funktsiyasi (C=a+b(Y-T) ) grafigiga nisbatan I+G+Xp miqdorda yuqoriga surilgan bo’ladi. Keltirilgan Xp -sof eksport bo’lib, uning funktsiyasi esa quyidagi ko’rinishga ega:
• Xp = g - m’Y
• Bu yerda: g – avtonom sof eksport;
• m’ - importga chegaralangan moyillik; Y – daromad.

m’ = ΔM / ΔY;

• Bu yerda: ΔM - importga xarajatlarning o’zgarishi;
• ΔY - daromadlarning o’zgarishi.

3. «Кейнс хочи». Ишлаб чиқариш ҳажмининг мувозанат даражасига эришиш механизми

Режалаштирилган харажатлар чизиғи ҳақиқий ва режалаштирилган харажатлар бир-бирига тенг бўлган (Y=Е) чизиқни қайсидир а нуқтада кесиб ўтади. Агарда, ишлаб чиқаришнинг ҳақиқий ҳажми (Y1) унинг мувозанат даражаси(Y0)дан кўп бўлса, истеъмолчилар маҳсулотларни ишлаб чиқарувчилар таклиф қилганга нисбатан кам сотиб олади (АDAS) кўрамиз.