Mavzu. Keynsning tovarlar va xizmatlar bozorida makroiktisodiy muvozanat modeli

7.3. «Keyns xochi». Ishlab chiqarish hajmining muvozanat darajasiga 

erishish mexanizmi. 

Rejalashtirilgan  xarajatlar  chizig„i  haqiqiy  va  rejalashtirilgan  xarajatlar  bir-

biriga  teng  bo„lgan  (Y=E)  chiziqni  qaysidir  a  nuqtada  kesib  o„tadi.

3

  Quyida 

keltirilgan    7.2-rasmda  tovarlar  va  xizmatlar  bozorida  qisqa  muddatli  muvozanatga 

erishish mexanizmi tasvirlangan bo„lib, u “Keyns xochi” nomini olgan. Y=E chiziqda 

haqiqiy investitsiyalar va jamg„armalar tengligi saqlanadi. a nuqtada esa daromadlar 

rejalashtirilgan  xarajatlarga  teng  bo„ladi.  Shuningdek,  bu  yerda  rejalashtirilgan 

hamda haqiqiy investitsiyalarning o„zaro tengligiga erishiladi. Ya‟ni, makroiqtisodiy 

muvozanat ta‟minlanadi.   

Agarda,  ishlab  chiqarishning  haqiqiy  hajmi  (Y1)  uning  muvozanat 

darajasi(Y0)dan  ko„p bo„lsa, iste‟molchilar mahsulotlarni ishlab chiqaruvchilar taklif 

qilganga  nisbatan  kam  sotib  oladi  (AD

ko„rinishiga  ega  bo„ladi.  Zahiralarning  o„sishi  firmalarda  ishlab  chiqarish  hamda  

bandlik  darajalarini  pasaytirishiga  olib  keladi.  Bu  esa  YaIM  hajmini    Y1    dan    Y0 

gacha kamayishigaolib keladi va  daromad va rejalashtirilgan xarajatlar tenglashadi.  

                                                           

3

 N. Gregory Mankiw.  Macroeconomics. 8 th edition. Harvard University. (NY.: Worth Publishers, 2015): 307 

---

 

5