Mavzu: Ishsizlikning kelib chiqish sabablari

qolishi sifatida aniqlanadi hamda u haqiqiy YMMning potensial

YMMdan kam bo‘lgan hajmi sifatida ko‘rinadi. Ishsizlik darajasi

qanchalik yuqori bo‘lsa, YMM hajmining orqada qolishi

shunchalik katta bo‘ladi.

Ushbu makroiqtisodiyot muammolari bilan shug‘ullangan

Ushbu makroiqtisodiyot muammolari bilan shug‘ullangan

amerikalik olim Artur Ouken ishsizlik darajasi va YMM hajmining

orqada qolishi o‘rtasidagi nisbatini matematik tadqiq qilishi

natijasida o‘zining Ouken qonunideb atalmish qonunini yaratgan.

Ushbu qonunga ko‘ra, agar ishsizlikning haqiqiy darajasi uning

tabiiy darajasidan 1 % ortiq bo‘lsa, YMM hajmining orqada qolishi

2,5 % ni tashkil qilishini ko‘rsatadi, ya’ni 1:2,5 yoki 2:5 bo‘lgan

bu nisbat, ishsizlikning har qanday darajasi bilan bog‘liq ravishda

mahsulotning mutlaq yo‘qotilish hajmini hisoblash imkonini beradi.

Masalan, 2013-yil ishsizlik darajasi 5 % ga yetgan yoki ko‘zda

tutilgan 4 % li tabiiy darajadan 1 % yuqori bo‘lgan. Bu 1 % ni Ouken koeffitsiyenti 2,5 ga ko‘paytirib, shu yili YMM hajmining

orqada qolishi 8,75 % ni tashkil qilishini aniqlaymiz.

Ishsizlik muammolari jahon iqtisodchi olimlari tomonidan

Ishsizlik muammolari jahon iqtisodchi olimlari tomonidan

doimo o‘rganib boriladi. Jumladan, klassik iqtisodchilar ta’limotiga

ko‘ra, mamlakatda ish haqi qanchalik yuqori bo‘lsa, ishchi kuchiga

talab shuncha kam bo‘ladi, bandlik ham shunga muvofiq ravishda

past bo‘ladi. Agar ish haqi past bo‘lsa, ish kuchiga talab ko‘p

bo‘lib, bandlik yuqori darajada bo‘ladi deyishgan. Lekin ishsizlikning kelib chiqishi va uning sabablari to‘g‘risida ingliz iqtisodchi