Мавзу: Ишлаб чиқаришда бахтсиз ҳодисаларни текшириш ва жароҳатланиш кўрсаткичларини аниқлаш

---

Мавзу: Ишлаб чиқаришда бахтсиз ҳодисаларни текшириш ва 
жароҳатланиш кўрсаткичларини аниқлаш 
Ишдан максади: Талабаларни ишлаб чикаришда содир бўладиган 
бахтсиз 
ходисаларни 
ҳар 
томонлама 
текшириш 
методикаси 
ва 
травматизмнинг кўрсаткичларини аниқлашни ўргатиш. 
Ишнинг вазифалари: 
1. Ишлаб чиқаришда бахтсиз ходисаларни ҳар томонлама текшириш 
методикаси (усули) ни ўрганиш. 
2. Ишлаб чиқаришда содир бўлган битта бахтсиз ходисани текшириб уни 
хужжат асосида расмийлаштириш яъни “Н-1” шаклдаги далолатномани 
тузиш. 
3. Талаба вариантига бўйича травматизмнинг кўрсаткичларини аниқлаш. 
Умумий маълумотлар 
“Ишлаб чиқаришда бахтсиз ходисаларни текшириш ва уларни ҳисобга 
олиш” Низомига биноан ишлаб чиқаришда содир бўладиган бахтсиз 
ходисаларнинг барчаси (агарда ишчи ва хизматчи шу туфайли бир ва ундан 
ортиқ кунга ўз иш қобилиятини йўқотган бўлса) ҳар томонлама текширилиб 
“Н-1” шаклидаги махсус далолатнома билан расмийлаштирилиши шарт. 
Бахтсиз ҳодисалар қуйидаги холларда текширилади ва хисобга олинади: 
жарохатланиш ва захарланиш, кучли касб касалланиш, иссиқлик зарбаси, 
куйиш, совуқ урдириш, чўкиб кетиш, яшин уриш, хайвонлар ва хашоратлар 
билан контактда бўлиш натижасида шикастланган хамда булардан ташқари 
табиий офатлар (ер қимирлаш, кўчиш, сув-босиш, сел келиш, кучли шамол ва 
ҳ.к.)да бўлиб: 
 ўзининг меҳнат вазифасини бажараѐтганда (шу билан бирга хизмат 
сафари вақтида) ҳамда корхона манфаатини кўзлаб бирон бир ҳаракат 
қилганда; 
 корхона транспортида ишга бориш ва қайтиш йўлида ѐки махсус 
шартнома асосида бошқа ташкилотнинг транспортидан фойдаланилганда; 
 корхона ҳудудида ѐки бошқа жойларда иш вақтида ҳамда дам олиш 
вақтида, иш қуролларини; кийимларини тартибга солиш вақтида, иш 
бошлашдан олдин ва иш тамом бўлгандан кейин; 
 шанбаликлар (якшанбаликлар) ўтказишда (қаерда ўтказилишидан қатъий 
назар), корхоналарга ѐрдам беришда; 
 ишлаб чиқариш объектларида, ускуналарда авариялар содир бўлгада; 
 иш вақтида жамоа транспортида ѐки объектларни кузатишда пиѐда 
юрганда, ҳамда маъмурият вазифаси билан иш жойларига жўнаб 
кетишда; 
 иш вақтида шахсий автотранспортда, агарда ундан иш вақтида 
фойдаланиш хақида маъмуриятнинг фармойиши бўлганда; 

---

 иш вақтида, агарда бошқа шахс томонидан тан жарохати етказилган ѐки 
ишчининг ўзининг меҳнат вазифасини бажараѐтганда қасддан ўлдирилган 
бўлса. 
Ишлаб чиқаришда бахтсиз ҳодиса натижасида хизматчи ўзининг иш 
қобилиятини бир кун ва ундан кўпга йўкотган бўлса ѐки шу кўрсатилган 
вактга бошка ишга ўтказилган бўлса, медицина ходимларининг хулосасига 
асосан “Н-1” далолатномаси билан қайд қилинади.