Mavzu: Inverslovchi ok ning sxemasi va ishlash prinsipi. Reja

Mavzu: Inverslovchi OK ning sxemasi va ishlash prinsipi.
Reja:
1.Operatsion kuchaytirgich (OK) haqida tushuncha
2.OKga qoʻyiladigan talablar
3.OK turlari
4.OK asosiy parametrlari
5.OK strukturasi va prinsipial sxemasi


Operatsion kuchaytirgich ta’rifi
Operatsion kuchaytirgich (OK) deb, analog signallar ustidan turli amallarni bajarishga moʻljallangan, differensial kuchaytirish prinsipiga asoslangan, kuchlanish boʻyicha katta kuchaytirish koeffitsiyentiga ega boʻlgan integral oʻzgarmas tok kuchaytirgichiga aytiladi. Bunday amallarga qoʻshish, ayirish, koʻpaytirish, boʻlish, integrallash, differensiallash, masshtablash kabi matematik amallar kiradi.
Hozirgi kunda OKlar analog va raqamli qurilmalarda kuchaytirish, cheklash, koʻpaytirish, chastotani filtrlash, generatsiyalash, signallarni barqarorlashda qoʻllanilib kelmoqda. Buning uchun OKlarga musbat va manfiy teskari aloqa (TA) zanjirlari kiritiladi. TA zanjirlari yordamida OKlar yuqorida qayd etilgan amallarni (operatsiyalarni) bajaradilar.
OKga qoʻyiladigan talablar
OK sxemalari ish prinsipini tushunish va tahlilini aniqlashtirish maqsadida ideal OK tushunchasi kiritiladi. Ular quyidagi xossalarga ega:
- cheksiz katta kuchlanish boʻyicha kuchaytirish koeffitsiyenti K_U0=∞ (real OKlarda 1 mingdan 100 mln. gacha);
- siljitish kuchlanishi USIL=0, yaʼni ikkala kirishlarda kuchlanishlar teng boʻlsa, chiqishdagi kuchlanish ham nolga teng boʻladi (real OKlarda U_SIL = 5 mkV÷50 mV);
- chiqish toklari nolga teng (real OKlarda nA ulushlaridan birlik mkA gacha);
- chiqish qarshiligi nolga teng (real kam quvvatli OKlarda oʻnlab Omdan birlik kOmlargacha);
- sinfaz signallarni kuchaytirish koeffitsiyenti nolga teng;
- OK kirishlari potensiallari doim bir biriga teng.
OKlar oʻz xususiyatlariga koʻra ideal kuchaytirgichlarga yaqin.
Ideal kuchaytirgich:
- cheksiz katta kuchaytirish koeffitsiyentiga;
- cheksiz katta kirish qarshiligi;
- nolga teng boʻlgan chiqish qarshiligiga;
- inverslaydigan va inverslamaydigan kirishlarga bir xil signal berilganda nolga teng boʻlgan chiqish kuchlanishiga;
- cheksiz katta keng oʻtkazish polosasiga ega.