Mavzu: Informatika kursining mustaqil O’zbekistonimiz rivojlanish davridagi istiqboli va ahamiyati. Informatikani o’qitishda masofaviy texnologiyalaridan foydalanish

 
Masofadan o’qitishni joriy qilish natijasida: 
- xalq ta’limi muassasalari rahbar va pedagoglarini har 3 yilda malaka oshirish bilan to’liq 
qamrab olishning imkoniyati kengayadi;
- O’zR VMning 16.02.06 dagi “Pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini 
oshirish tizimini yanada takomillashtirish to’g’risida”gi 25- sonli qarorida ko’rsatilgan malaka 
oshirishning 3+1 yoki 2+2 sxemalarini joriy etishning real imkoniyati yaratiladi;
- o’qituvchining o’z ustida o’ziga qulay bo’lgan vaqtda va joyda, hamda o’ziga qulay va mos 
bo’lgan jadallikda shug’ullanish imkoniyatiga ega bo’ladi;
- materialni o’zlashtirish uchun vaqt chegaralanmagan bo’ladi;
- o’qish, ishdan ajralmagan holda olib borilishi mumkin bo’ladi;
- ko’p sondagi o’qituvchilarni bir paytning o’zida juda keng axborot bazalaridan foydalanish 
imkoniyatiga ega bo’ladi;
- an’anaviy qayta tayyorlash va malaka oshirish uchun qilinayotgan sarf -xarajatlarni keskin 
qisqaradi;
- o’qish jarayonida axborot va telekommunikatsiya texnologiyalarining eng yangi 
yutuqlaridan foydalanish va bu orqali jahon axborot makoniga kirish va uni bilish imkoniga ega 
bo’linadi;
- sog’ligi va ijtimoiy-iqtisodiy sharoitidan qat’iy nazar qayta tayyorlash va malaka oshirishda 
hamma uchun bir xildagi sharoit va imkoniyat yaratiladi;

---

Vazirlar Mahkamasining 2006 yil 16 fevraldagi “Pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va 
ularning malakasini oshirish tizimini yanada takomillashtirish to’g’risida”gi 25-son qarori bilan 
kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirishning bazaviy ta’lim muassasalari, ta’lim 
muassasalariga ega bo’lgan vazirliklar va idoralarning ilmiy-tadqiqot va metodik markazlari 
zimmasiga, jumladan: kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimida 
masofadan turib o’qitishni ishlab chiqish va joriy etish vazifasi
yuklandi.
Xozirgi kunda umumiy o’rta ta’lim maktablari o’qituvchilarini masofadan qayta tayyorlash 
va malakasini oshirishni tashkil qilish bo’yicha bir qator izlanishlar, tadbirlar, loyihalar amalga 
oshirilmoqda. Jumladan Osiyo Taraqqiyot Bankining moliyaviy ko’magi bilan amalga oshirilgan 
O’ZB-1961 raqamli “Ta’lim sektorini rivojlantirish dasturi” loyihasini ko’rsatish mumkin. 
Mazkur loyiha, jumladan, O’zbekistonda o’qituvchilarni masofadan qayta tayyorlash va 
malakasini oshirish tizimini barpo etishga ko’maklashdi. 
Masofadan o’qitishning yana bir afzallik tomoni unda o’qish muddatini o’kuvchi o’zi 
belgilaydi, ya’ni talaba ixtiyoriy paytda o’qishni boshlaydi, materiallarni o’qituvchi nazoratid a 
o’zlashtiradi. O’zlashtirish topshiriqlarni, testlarni bajarishiga qarab aniqlanadi. O’quvchi berilgan 
programmani qanchalik tez o’zlashtirsa, shunchalik tez o’qishni tugatadi va guvoxnoma oladi. 
Programmani o’zlashtira olmasa, unga mustaqil ishlab, o’qishni davom ettirishga imkoniyat 
beriladi. 
Masofadan o’qitish tashkiliy iqtisodiy afzalliklarga xam ega. Masofadan o’qitish uchun 
talabalar uchun auditoriyalar, yotoqxonalar zarur emas. Masofadan o’qitishda moliyaviy
xarajatlar asosan o’quv uslubiy materiallar tayyorlash uchun, maxsus auditoriyalar uchun 
sarflanadi. Bu xarajatlar ning asosiy qismi bu jarayonni tashkil etish bosqichida sarflanadi. 
Keyinchalik moliyaviy xarajatlar kamayadi. SHuning uchun talabalar sonini oshishi bilan 
o’qish narxi xam pasayadi. Masofadan o’qitishda asosiy e’tiborni o’kuv uslubiy materiallarn i 
tayyorlashga qaratish darkor. CHunki o’quv uslubiy materiallarning sifati masofadan o’qitish 
sifatining eng asosiy omillaridan biridir. O’quv uslubiy material qanchalik tushunarli va batafsil 
bo’lsa, shunchalik u o’quvchiga foydali bo’ladi. Ya’ni material uslubiy jixatdan puxta 
bo’lmog’i zarur. 
Masofadan o’qitish uslubiy materiallari quyidagilardir: 
• Darslik 
• Audio va video darsliklar 
• Onlayn darslar (Internet saxifa) 
• Elektron kutubxonalar 
• Testlar 
• Multimedia elektron darsliklar 
Xozirgi kunda respublikamizda xam masofadan o’qitish uslubiy materiallari ayrim fanlarni 
o’qitishda foydalanilmoqda va yaxshi natijalar bermokda. 
Multimedia darslik o’zida ko’pgina ma’lumotlarni mujassamlash bilan birga, bu 
ma’lumotlarni ekranda namoyish etadi, xamda ovoz yordamida izoxlaydi. Mulьtimedia 
darslikning xususiyati u voqea va ma’lumotlarni yaqqol aks ettiradi. Ya’ni mulьtimedia voqea 
va ma’lumotlarni xayotiylashtiradi. Bu matn, videotasvir, multiplikatsiya, ovoz va musiqa 
yordamida amalga oshiriladi. 
Masofadan o’qitishda virtual kutubxonalar, sputnik orqali videokonferentsiyalar, darslar, 
Internet yordamida muloqot va informatsiya olish imkoniyatlari paydo bo’ldi. Bu esa o’quvchi 
uchun maxsus o’qish doirasini berdi. O’quvchining fanni o’zlashtirish tezligi va sifati keskin 
yaxshilandi.