Mavzu: Induksion qizdirish Reja: Induksion pech va qurilmalar

Induksion kanal pechlarining ishlash prinsipi.
Induksion kanal pechlarning ishlash prinsipi quyidagi effektlar bilan xarakterlanadi:
Motor yoki markazdan qochish effekti asosan gorizontal kanalli induksion kanal pechlarida kuzatilib, kanaldagi metalldan oqayotgan tok bilan tarqalish oqimi o‘rtasidagi o‘zaro ta’sirlashuv oqibatida hosil bo‘ladi. Ushbu ta’sirlashuv oqibatida hosil bo‘lgan kuch kanaldagi erigan (suyuq) metallni kanalning ichki yuzasidan tashqi yuzasiga itarishga harakat qiladi va suyuq metall yuzasining gorizontal tekisligiga nisbatan ma’lum burchakka og‘ishiga olib keladi;
Qisish effekti - kanaldagi metalldan oqayotgan tok va shu tok hosil qilayotgan magnit oqimining o‘zaro ta’sirlashuvi oqibatida hosil bo‘lib, suyuq metallga siquvchi kuch bilan ta’sir qiladi.
Uyurma effekti - o‘zgaruvchan kesim yuzaga ega yopiq kanalli induksion kanal pechlarida kuzatilib, kanaldagi metalldan oqayotgan turli zichlikdagi toklar va mazkur toklar hosil qilgan magnit oqimlarining o‘zaro ta’sirlashuvidan hosil bo‘ladi. Bunday induksion kanal pechlari kanallarining kesim yuza bo‘yicha kengaygan qismi pech konstruksiyasi tarkibidagi shaxta bilan tutashadi.
Issiqlik effekti - pechning kanal va shaxta qismlardagi metallar haroratining farqi, shuningdek kanal va shaxtadagi metallar zichligi o‘rtasidagi farq hisobiga hosil bo‘ladi. Bunday pechlar vertikal kanalga ega bo‘lib, shaxtadagi solishtirma og‘irligi katta bo‘lgan metall kanalning pastki qismiga tushib boradi, kanaldagi erigan, solishtirma og‘irligi kichikroq bulgan suyuq metall esa yuqoriga, shaxtaga chiqib boradi.
SHunday qilib induksion kanal pechlarining ishlashi davomida kuzatilayotgan effektlar oqibatidagi hosil bo‘layotgan kuchlar ta’sirida, metall doimo harakatda bo‘ladi (yopiq, qisqa tutash kanaldagi metall go‘yoki kanal bo‘ylab oqadi) va natijada eritilayotgan metall doimiy qorishuvda bo‘lib, tarkib jihatidan toza metall eritmasini olish imkonini beradi.

Induksion qizdirish qurilmalari turlari

Induksion qizdirish qurilmalari mashinasozlik va sanoatning boshqa yo‘nalishlarda keng qo‘llanilib, asosan ikki turga bo‘linadi :

- kesim yuza bo‘yicha to‘liq induksion qizdirish qurilmalari
- kesim yuza bo‘yicha yuzalarini induksion qizdirish qurilmalari
To‘liq induksion qizdirish qurilmalar detallarga plastik ishlov (shtamplash, presslash, prokatka qilish kabilar) berishdan oldin amalga oshiriluvchi issiqlik ishlovi berish uchun mo‘ljallangan.
Detallarga to‘liq issiqlik ishlovi berish uchun quyidagi shart bajarilishi talab qilinadi:
(1)

bu erda:
r₀ - qizdirilayotgan detal radiusi ;

_z.iss- qizdirilayotgan metallga tokning sizib kirish chuqurligi.
Po‘lat detallarga to‘liq induksion issiqlik ishlovi berish uchun manbaning tok chastotasi quyidagi tenglamaga ko‘ra tanlanadi.
[Gs] (2)
bu erda
d₀ - qizdirilayotgan detal diametri.
Ishlov berilayotgan detallarning geometrik o‘lchovidan va materialidan kelib chiqib, induksion qizdirish qurilmalar 50 - 10000 Gs chastotali manbalardan iste’mollanadilar.
Ishlash prinsipiga ko‘ra to‘liq induksion qizdirish qurilmalar davriy rejim va uzluksiz rejim induksion qizdirish qurilmalariga bo‘linadi.
Davriy rejim to‘liq induksion qizdirish qurilmalarida faqat bitta detalga yoki uning ma’lum qismiga issiqlik ishlovi beriladi.
Uzluksiz rejim to‘liq induksion qizdirish qurilmalarida esa induktor magnit maydoniga kiritilgan bir nechta detallarga bir paytning o‘zida issiqlik ishlovi beradi.
Bunday qurilmalarning induktorlari detallarning formasi va o‘lchamlariga bog‘liq bo‘lib, shaklan aylana (doira), oval, kvadrat yoki to‘g‘ri to‘rtburchak formasidagi konstruksiyaga ega bo‘ladi.