Мавзу: Илмий тадқиқот ва ижод тизимида далил Режа

Мавзу: Илмий тадқиқот ва ижод тизимида далил

Режа:

1. Далил фалсафий категория сифатида;

2. Далил турлари;

3. Далилнинг илмий тадқиқотдаги ўрни ва ахамияти;

4. Далил субъект ва объектнинг фаоллиги натижаси сифатида;

Илмий ижодда далиллар ўта мухимдир. Далил бу - факт маъносида ишлатилади. Факт сўзини далил деб қабул килиш мумкин. Далил бу - хақиқатни тасдиқловчи, инкор этиб булмайдиган нарса ва ходисалар қакидаги билимлар мажмуаси. Теварак атрофдаги барча нарса ва ходисаларнинг мавжудлиги, барқарорлиги, ходисаларга муносабат каби жараёнлар далилларга суянган холда тахлил қилинади, мушохада қилинади.

Илмий ижодда далиллар ўта мухимдир. Далил бу - факт маъносида ишлатилади. Факт сўзини далил деб қабул килиш мумкин. Далил бу - хақиқатни тасдиқловчи, инкор этиб булмайдиган нарса ва ходисалар қакидаги билимлар мажмуаси. Теварак атрофдаги барча нарса ва ходисаларнинг мавжудлиги, барқарорлиги, ходисаларга муносабат каби жараёнлар далилларга суянган холда тахлил қилинади, мушохада қилинади.

Далил хусусиятлари
Хаётий бўлган реал воқеалар, хусусиятлар, муносабатлар, алокадорликлар, ўзгаришлар, жараёнларни узида ифода этади;
Хақиқатни исботловчи фикрларнинг тулақонлилигини, инкор этиб булмаслигини, реалликка мослигини қарор топтиради;

Далил фалсафий категориядир.

Далил фалсафий категориядир.

У универсал характерга эга бўлиб, барча нарса ва ходисаларга тааллукдидир. У хақиқатни тулдирувчидир. Хар бир ижод намунаси фалсафанинг категорияси булмиш сабаб ва окибат, имконият ва вокелик, мазмун ва шакл, зарурият ва тасодиф, мохият ва ходиса бутун хамда қисмлар орқали, яъни уларнинг методологик хусусиятларидан фойдаланиб, уз хулосаларини чиқаради. Бу хулосалар далил тушунчаси орқали амалга оширилганда ижодда мустахкам урин олади. Ижод натижаси хақиқатга айланади.

Далил турлари
1. Хакикий далил;
2. Ёлгон далил;
3. Тулиқ далил;
4. Тулиқ булмаган далил;
5. Тахминий далил;
6. Исботланмайдиган далил;
7. Исботланган далил;
8. Илмий далил;