Mavzu: Huquqiy davlat va fuqarolik jamiyati

O‘ZBEKISTONDA HUQUQIY DAVLATNING BARPO ETILIShI. O‘zbekiston davlat mustaqilligi va to‘la davlat suverenitetiga erishganidan so‘ng adolatli fuqarolik jamiyati va demokratik huquqiy davlatning ko‘rilishini e’tirof etdi. Shu bilan birga, avvalgi totalitar o‘tmishga xos zo‘ravonlik va adolatsizlikka bardam berish, insoniy huquqiy qadriyatlar, shaxs huquq va erkinliklariga rioya etishga nisbatan qat’iyatlik izhor etildi. O‘tgan yillar ichida davlatchilik asosiy institutlarining siyosiy-huquqiy mazmuni o‘zgardi. O‘zbekiston Respublikasining 1992-yilgi Konstitutsiyasiga muvofiq davlat boshqaruvining prezidentlik respublikasi shakli joriy etildi. Prezidentlik instituti davlat tizimida eng muhim hisoblanadi, u mamlakatdagi ishlar ahvoliga, hokimiyat uchta tarmog‘ining faoliyati, ichki va tashqi siyosatning shakllanishiga faol ta’sir qiladi. Qonun chiqaruvchi institut o‘zgardi. Avvalgi Oliy Kengash (u bir qator hujjatlarni, jumladan, Mustaqillik deklaratsiyasi, Konstitutsiya, «O‘zbekistan Respublikasining davlat mustaqilligi asoslari to‘g‘risida»gi konstitutsiyaviy qonun, mulkchilik, fuqarolik to‘g‘risidagi qonunlarni qabul qilgan) O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga o‘z o‘rnini bo‘shatib berdi. U fuqarolar huquq va erkinliklarining qonuniy kafolatlanishi va ta’minlanishi, demokratiyani rivojlantirish, bozor iqtisodiyoti munosabatlariga o‘tish, xususiy mulkchilikni kiritish va ishbilarmonlik tizimlarini qo‘llab-quvvatlashga doir faoliyat bilan shug‘ullanadi. Ijro etuvchi hokimiyat Prezident va hukumatning bevosita rahbarligida faoliyat ko‘rsatadi. Unga iqtisodiy islohotlarni amalga oshirish, qonunlarning bajarilishini ta’minlash, kundalik davlat boshqaruvini amalga oshirish kabi vazifalar yuklatilgan. Hokimiyatning sud tizimi ham o‘zgarishlarga uchradi. Hukuq-tartibot organlarining tizimi qayta tashkil etilmoqda.
Huquqiy davlat — bizning kelajagimiz, biroq unga erishish murakkab vazifa bo‘lib, rivojlanishning bir qator bosqichlarini qamrab oladi hamda davlat organlari, mansabdor shaxslar, jamoatchilik va xalqdan jiddiy faollikni talab etadi. Davlat va jamoat hayotining faolligini oshirish, korrupsiya va poraxo‘rlikka bardam berish, jinoyatchilik va suiiste’molchilikka qarshi kurashish, jamiyatning yuridik va ma’naviy-axloqiy asoslarini rivojlantirish lozim. Huquqni yangilash, uni qo‘llash va muhofazalash mexanizmini takomillashtirish, fuqarolarda qonunga nisbatan hurmat bilan munosabatda bo‘lish, jamiyatga muayyan huquqiy munosabatlar va yuridik aloqalarni joriy etish zarur. Davlatning muhim vazifalaridan biri jamiyatda qaror topgan yuridik nigilizmni, davlat organlari, mansabdor shaxslar va fuqarolarning qonunni mensimaslik kayfiyatini bartaraf etish, uning o‘rniga odamlarda ijobiy huquqiy ongni shakllantirish lozim. Bunday kompleks yondashuv huquqiy davlat va fuqarolik jamiyatini qurish vazifalarini hal qilish imkonini beradi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. Jo‘raev Y., Topildiev V. va boshq.; Huquqshunoslik. O‘quv qo‘llanma– T.: VORIS, 2015.
2. Karimova O., Gulomova Z. "Huquqiy tarbiya va huquqni o‘qitish uslubi". T.,1998 y.
3. Karimova O.. "Huquqni o‘qitish metodikasi". T.,2003y.
4. Karimova O. A. Huquqni o‘qitish metodikasi. O‘quv qo‘llanma. – T. 2010 yil.
5. Karimova O., Gafforov Z. "Davlat va huquq asoslari" 1995 y. ―O‘qituvchi.
6. Odilqoriev H.T., O‘.X.Muxameddov, B.A.Saidov va boshq.; Konstitutsiyaviy huquq Darslik. Mas’ul muharrir Sh.T.Ikramov. – T.: O‘zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi, 2014, - 820 b.
7. Saidov A., Tojixonov U."Davlat va huquq asoslari", 2002 y.
8. Saidov A., Tojixonov U. ―Huquqiy madaniyat nazariyasi. Akademiya. 1998.