Mavzu: Hind-gang pasttekisligi. Tabiiy geografik taniflash kirish

Aholisi; Deltaning aholisi 2003 yilda 900,000 deb taxmin qilingan (umumiy aholi soni Hind daryosi Delta-Arab dengizi mangrovlari 1,2 million edi). Daryo deltasi ichida aholining taxminan 140.016%) mangrov o'rmonlariga, 60% esa yoqilg'i uchun o'rmonlarga bog'liq edi. Faol deltadagi aholining kamida 75% ga bog'liq baliq ovlash sanoati. Aholi sog'liqni saqlash muassasalari va tibbiyot xodimlarining etishmasligidan aziyat chekmoqda. Aholining atigi uchdan bir qismi toza ichimlik suvi bilan ta'minlangan.

2-karta Hind-gang pasttekisligining sharqiy qismi.

Braxmaputra va uning shimoliy-sharqiy Hindiston va Bangladeshdagi irmoqlari Brahmaputra, Bramaputra – Janubiy Osiyoda, Xitoy (Tibetdagi nomi Sangpo), Hindiston va Bangladeshdagi daryo. Uzunligi 2900 km, havzasining maydoni 935 ming km². Tibet togʻligining jan.sharqida, 4800 m ga yaqin balandlikda Ladakh tizmasidagi muzliklardan boshlanadi. Janubiy Tibetdagi kenglik boʻylab choʻzilgan chuqur tektonik choʻkmadan oqib oʻtadi.Soʻngra jan.ga keskin burilib, Himolay va Hindixitoy togʻlari orasidagi ulkan eroziya darasidan oʻtgach, HindGang tekisligiga chiqadi. Bengaliya qoʻltigʻiga quyilish oldida Gang daryosi bilan qoʻshilib, katta (maydoni 80 ming km²) delta hosil kidali. Asosan qor va yomgʻirdan suv oladi. Yezda musson yomgʻirlari va Himolay togʻlaridagi erigan qor suvlari hisobiga toʻlib oqib, quyi oqimida suv sathi 10–12 m koʻtariladi.
Qishda suvi ancha kamayadi. Oʻrtacha yillik suv sarfi 12 ming m³/sek. Yozda 15 ming m³/sek., qishda 4 ming m³/sek. Gidroenergetika resursi nihoyatda katta (60 mln. kVt). B.ning quyilish yeridan Dibrugarh shahrigacha (1290 km) kema qatnaydi. Sugʻorishda keng foydalaniladi. B. sohilida Shigadze (Xitoy), Gauxati (Xindiston) va boshqa shaharlar joylashgan. BRAHMI qad. boʻgʻinli hind yozuvlaridai biri. Miloddan avvalgi 3-asrda yuzaga kelgan. Hindiston va Hindixitoy (Myanma (Birma), Shri Lanka va boshqalar) dagi hozirgi koʻpgina yozuvlarga asos boʻlgan. Bu yozuvdagi yodgorliklar buddiylikka oid oliy farmonlar boʻlib, shoh Ashok (miloddan avvalgi 272—232) davriga mansub. Bularning koʻpchiligi qoyalarga va ibodatxonalarning ustunlariga oʻyib bitilgan. Braxmaputraning kelib chiqishi aniqlanmagan; yozuvning yuzaga kelishiga finikiya yozuvi (nemis olimlari A. Veber, T. Byuler va boshqa fikricha), shuningdek oromiy hamda jan. arab yozuvlari taʼsir etgan, degan taxminlar mavjud. Bundan tashkari, Braxmaputra bilan hozircha oʻqishga muvaffaq boʻlinmagan koʻhna hind yozuvini (Moxenjo-Daro, miloddan avvalgi 3—2-ming yil).