MAVZU: Hind-gang pasttekisligi. Tabiiy geografik taniflash
KIRISH
1. Hind-gang pasttekisligi tabiiy geografik o’rni va foydali qazilmalari.
2. Hind-gang pasttekisligining iqlimi va ichki suvlari .
3. Hind-gang pasttekisligi o’simligi, hayvonat dunyosi va tuproqlari. . Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar.
KIRISH
Hind-Ganga tekisligida dehqonchilik, asosan, iborat guruch va bug'doy ichida yetishtirilgan aylanish. Boshqa ekinlarga kiradi makkajo'xori, shakarqamish va paxta.Yomg'irning asosiy manbai bu janubi-g'arbiy musson odatda umumiy qishloq xo'jaligi uchun etarli. Himoloydan oqib chiqadigan ko'plab daryolar yirik sug'orish ishlarini suv bilan ta'minlaydi. Aholining tez o'sib borishi (shuningdek, boshqa omillar) tufayli ushbu hudud kelajakda suv tanqisligi xavfi yuqori deb hisoblanadi. Hudud bu yerni tashkil etadi Braxmaputra Daryo va Aravalli tizmasi. Ganga kabi boshqa daryolar Yamuna, Gagara va Chambal maydon bo'ylab oqim. Tog 'etaklari orasidagi ingichka chiziq Himoloy va tekislik Bxabar tog'lardan yuvilib ketgan toshlar va toshlardan iborat g'ovakli zamin mintaqasidir. U ekinlar uchun mos emas va o'rmon bilan qoplangan. Bu erda soylar g'oyib bo’moqda.
Hind (sanskritcha Sindxu, pushtu tilida Abba-Sin daryolar otasi) Xitoy, Hindiston va Pokistondagi daryo. Uzinligi 3180 km, havzasining maydoni 980 ming km2. Kaylas tizmasi (Tibet togʻligi)dan, 5300 m balandlikdan boshlanadi. Yuqori oqimida chuqur tektonik vodiyda qoyali daralar hosil qilib, oʻrta va quyi qismida Hindgang tekisligining gʻarbiy qismidagi keng vodiyda irmoqlarga boʻlinib oqadi va Arabiston dengiziga delta (maydoni 8 ming km²) hosil qilib quyiladi. Asosiy irmoqlari: oʻngdan Gilgit va Kobul, chapdan Satlaj. H. togʻlarda erigan qor-muzlik suvlaridan, qolgan qismida musson yomgʻirlaridan toʻyinadi. Bahor va yozgi toʻlinsuv davrida suv sathi toglarda 10–15 m, tekisliklarda 5– 7 m gacha koʻtariladi. Suv toshqinlaridan himoya qilish maqsadida daryo oʻzani katta masofada marzalar bilan oʻralgan. Haydarobod shahri yaqinida suv sarfi 3850 mUsek., eng yuqorisi 30 ming m³/sek. dan ziyod. Quyi oqimida sugorishga koʻp suv sarflanishi va bugʻlanishi natijasida suvi kamayadi. Qurgʻoqchil yillar quyi oqimida Arabiston dengizigacha yetib bormay, baʼzan qurib qoladi. Daryo yiliga 450 mln. t oqiziq keltiradi. Hind havzasida 11 mln. ga yer sugʻoriladi. Koʻplab toʻgʻon va boshqa irrigatsiya inshootlari qurilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |